SKKN Nâng cao kết quả học tập các bài học về bảng cộng, bảng trừ môn Toán Lớp 2 thông qua việc sử dụng một số trò chơi trên Powerpoint trong dạy học

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NÂNG CAO KẾT QUẢ HỌC TẬP CÁC BÀI
 HỌC VỀ BẢNG CỘNG, BẢNG TRỪ MÔN
 TOÁN LỚP 2/1 THÔNG QUA VIỆC SỬ
 DỤNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI TRÊN
 POWERPOINT TRONG DẠY HỌC NÂNG CAO KẾT QUẢ HỌC TẬP CÁC BÀI HỌC VỀ BẢNG CỘNG, BẢNG 
TRỪ MÔN TOÁN LỚP 2/1 THÔNG QUA VIỆC SỬ DỤNG MỘT SỐ TRÒ CHƠI TRÊN 
POWERPOINT TRONG DẠY HỌC.
I/ TÓM TẮT ĐỀ TÀI
 1) Mục đích nghiên cứu:
 Công nghệ thông tin (CNTT) là phương tiện để tiến tới “xã hội học tập”. Bộ GD và 
ĐT cũng yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng CNTT ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học. Ứng 
dụng CNTT như là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho đoi mới phương pháp dạy học ở các môn 
học trong đó có môn Toán. Môn Toán ở lớp 2 có các bài học về bảng cộng, bảng trừ yêu cầu 
HS học thuộc. Trên thực tế, GV hướng dẫn HS học thuộc bằng cách kiểm tra miệng hoặc sử 
dụng một số trò chơi tự làm đem đính lên bảng đen. Tuy nhiên các hình thức kiểm tra HS 
như vậy chưa khắc sâu cũng như chưa tạo sự hứng thú học tập của HS, việc tiếp thu bài của 
các em còn hạn chế.
 Giải pháp của tôi là sử dụng các trò chơi sinh động trên PowerPoint để kiểm tra các 
bảng cộng, bảng trừ giúp các em nhớ lâu, hứng thú học và vận dụng tốt bài học để làm các 
dạng bài tập có liên quan.
 2) Quy trình nghiên cứu:
 Nghiên cứu được tiến hành trên 2 nhóm tương đương: Hai lớp 2 trường Tiểu học Chu 
Văn An. Lớp 2/1 là thực nghiệm, lớp 2/4 là đối chứng. Lớp thực nghiệm được thực hiện giải 
pháp thay thế (các bài về bảng cộng , bảng trừ môn toán lớp 2 từ tuần 4 đến tuần 13).
 3) Kết quả nghiên cứu:
 Kết quả cho thấy tác động đã có ảnh hưởng rõ rệt đến kết quả học tập của học sinh: 
lớp thực nghiệm đã đạt kết quả học tập cao hơn so với lớp đối chứng. Điểm bài kiểm tra đầu 
ra của lớp thực nghiệm có giá trị trung bình là 9,00; điểm bài kiểm tra đầu ra của lớp đối 
chứng là 7,59. Kết quả kiểm chứng t-test cho thấy P = 0,0007 vậy P < 0,05 có nghĩa là có sự 
khác biệt lớn giữa điểm trung bình của lớp thực nghiệm và lớp đối chứng. Điều đó chứng 
minh rằng sử dụng các trò chơi trên PowerPoint trong dạy học Toán làm nâng cao kết quả 
học tập các b ài học về bảng cộng, bảng trừ cho HS lớp 2 trường Tiểu học Chu Văn An.
II/ GIỚI THIỆU
 1) Lý do chọn đề tài:
 - Trong SGK Toán lớp 2 có các bài tập yêu cầu HS tính nhẩm các bảng cộng, bảng 
trừ. Với sự hiểu biết về CNTT của tôi cũng như công nghệ tiên tiến của máy vi tính và máy 
chiếu đã tạo ra những hình màu 3D rực rỡ, sinh động, kèm theo hình ảnh ngộ nghĩnh, âm 
thanh sống động... góp phần làm phong phú thiết bị dạy học và nâng cao chất dạy học trong 
nhà trường. Phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học.
 Tại trường tiểu học Chu Văn An đa số GV biết sử dụng phầm mềm PowerPoint, biết 
cách trang trí bài giảng nhưng chưa biết khai thác các hình ảnh động, chưa biết liên kết các 
slide cũng như liên kết các hiệu ứng để thiết kế các trò chơi trên PowerPoint phục vụ cho 
bài học. Giáo viên sử dụng PowerPoint thành thạo chỉ có 6/36 GV.
 Qua việc thăm lớp, dự giờ khảo sát trước tác động, để kiểm tra các bảng cộng, bảng 
trừ tôi thấy giáo viên chỉ sử dụng các trò chơi tự làm treo lên bảng lớn cho học sinh chơi 
hoặc kiểm tra miệng. Học sinh tham gia chơi, cố gắng suy nghĩ để nêu đúng kết quả của 
phép tính. Kết quả là học sinh có thuộc bảng cộng, bảng trừ nhưng khi chơi tôi chưa thấy sự 
hứng thú, sự sôi noi của học sinh; các em thuộc bảng cộng, bảng trừ nhưng kỹ năng ghi nhớ 
còn chậm, kỹ năng vận dụng làm các dạng toán có liên quan còn hạn chế. p = 0,89
p = 0,89 > 0,05; từ đó kết luận sự chênh lệch điểm số trung bình của hai nhóm thực 
nghiệm và đối chứng là không có ý nghĩa, hai nhóm được coi là tương đương.
Bảng 3. Thiết kế nghiên cứu
 Nhóm Kiểm tra trước TĐ Tác động KT sau TĐ
 Thực nghiệm O1 O3
 2/1 Dạy học có sử dụng các 
 Trò chơi trên PowerPoint
 Đối chứng O2 Dạy học không sử dụng O4
 2/4 các Trò chơi trên 
 PowerPoint
3) Quy trình nghiên cứu
 * Chuẩn bị bài của giáo viên:
- Cô Liên dạy lớp 2/4 (Lớp đối chứng): Thiết kế kế hoạch bài học không sử dụng các trò 
chơi trên PowerPoint, quy trình chuẩn bị bài như bình thường.
- Tôi dạy lớp 2/1 (Lớp thực nghiệm): Thiết kế kế hoạch bài học có sử dụng các trò chơi 
trên PowerPoint và tham khảo các bài giảng của đồng nghiệp.
 * Tiến hành dạy thực nghiệm:
 Thời gian tiến hành thực nghiệm vẫn tuân theo kế hoạch dạy học của nhà trường và 
theo thời khóa biểu để đảm bảo tính khách quan. Cụ thể:
 Bảng 4. Thời gian thực nghiệm môn Toán Lớp 2
 Tiết theo 
 Tuần Thứ ngày Tên bài dạy Trang
 PPCT
 Tư
 4 18 Luyện tập (bảng cộng 9) 18
 21/09/2011
 Ba
 5 22 Luyện tập (bảng cộng 8) 22
 27/09/2011
 6 Năm 29 Luyện tập (bảng cộng 7) 29 Giả thuyết của đề tài “Sử dụng các Trò chơi trên PowerPoint trong dạy học Toán các 
bài tập về bảng cộng, bảng trừ lớp 2” làm 
nâng cao kết quả học tập của học sinh đã 
được kiểm chứng.
 □ Nhóm đối 
 chứng
 □ Nhóm thực 
 nghiệm
 Hình 1. Biểu đô so sánh ĐTB trước tác động và sau 
tác động của nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng V/ BÀN LUẬN
 Kết quả của bài kiểm tra sau tác động của nhóm thực nghiệm là TBC=9,00; kết quả 
bài kiểm tra tương ứng của nhóm đối chứng là TBC = 7,59. Độ chênh lệch điểm số giữa hai 
nhóm là 0,0007; Điều đó cho thấy điểm TBC của hai lớp đối chứng và thực nghiệm đã có 
sự khác biệt rõ rệt, lớp được tác động có điểm TBC cao hơn lớp đối chứng.
 Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn của hai bài kiểm tra là SMD = 0,89. Điều này có 
nghĩa mức độ ảnh hưởng của tác động là lớn.
 Phép kiểm chứng T-test ĐTB sau tác động của hai lớp là p=0.0007< 0.05. Kết quả 
này khẳng định sự chênh lệch ĐTB của hai nhóm không phải là do ngẫu nhiên mà là do tác 
động.
 * Hạn chế:
 Nghiên cứu này sử dụng các trò chơi trên PowerPoint trong giờ học Toán ở tiểu học 
là một giải pháp rất tốt nhưng để sử dụng có hiệu quả, người giáo viên cần phải có:
 (1) Trình độ về CNTT
 (2) Có kĩ năng thiết kế giáo án điện tử
 (3) GV phải biết khai thác và sử dụng các nguôn thông tin trên mạng Internet, thiết 
kế trò chơi hợp lí, sáng tạo; biết cách dẫn dắt học sinh chơi tích cực.
VI/ KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
 1) Kết luận:
 Việc sử dụng các trò chơi trên PowerPoint trong dạy học Toán các bài tập về bảng 
cộng, bảng trừ lớp 2/1 ở trường Tiểu học Chu Văn An thay thế cho các trò chơi sử dụng 
trên bảng đen hoặc kiểm tra miệng đã nâng cao hiệu quả học tập của học sinh.
 2) Khuyến nghị
 a- Đối với các cấp lãnh đạo:
 Cần quan tâm về cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị máy tính, máy chiếu Projector 
hoặc màn hình ti vi màn hình rộng có bộ kết nối... cho các nhà trường. Mở các lớp bồi dưỡng 
ứng dụng CNTT, khuyến khích và động viên giáo viên áp dụng CNTT vào dạy học. Mở các 
chuyên đề dạy học về CNTT để nâng cao tay nghề cho giáo viên.
 b- Đối với giáo viên:
 Không ngừng tự học, tự bồi dưỡng để hiểu biết về CNTT, biết khai thác các nguồn 
thông tin trên mạng Internet. (bảng cộng 6) Cách chơi: Có 12 bông hoa, mỗi em hái 1 
 bông hoa và nêu đúng kết quả của phép 
 tính.
 11 Luyện tập “Quay ô số” (Bài 1)
 (bảng trừ: 11 trừCách chơi: Ô số quay kim chỉ vào phép tính 
 51
 đi một số) nào thì HS nêu đúng kết quả của phép tính 
 đó.
 11 Luyện tập 
 (bảng trừ : 12 “Gấu đi tìm mật” (Bài 1)
 trừ đi một số) Cách chơi: HS chỉ đường cho chú gấu tìm 
 55
 đến chỗ có mật ong nhưng phải đi đúng 
 đường và làm đúng yêu cầu của bài tập thì 
 chú gấu sẽ đến được chỗ có mật ong.
 12 Luyện tập “Gió thổi” (Bài 1)
 (bảng trừ : 13 Cách chơi: Gió thổi và sẽ rơi 1 quả táo, trên 
 trừ đi một số) quả táo có 1 phép tính, gọi 1 HS nêu nhanh 60
 kết quả, cứ lần lượt như vậy cho đến hết.
 13 Luyện tập 
 (bảng trừ: 14 trừ“Vượt chướng ngại vật”
 đi một số) Cách chơi: Cả lớp tham gia gia chơi: xe 
 chạy trên đường và gặp nhiều chướng ngại 
 64
 vật, nhiệm vụ các em sẽ vượt chướng ngại 
 vật bằng cách làm đúng bài tập thì xe sẽ 
 được chạy tiếp. Nếu xe về được đến đích 
 thì các em sẽ chiến thắng.
 KẾ HOẠCH BÀI HỌC
Tuần 4 Thứ tư ngày 21 tháng 9 năm 2011
 Toán
 LUYỆN TẬP
I/ Mục tiêu:
 - Biết thực hiện phép cộng dạng 9+5, thuộc bảng 9 cộng với 1 số
 - Biết cách thực hiện phép cộng có nhớ trong phạm vi 100, dạng 29+5.
 - Biết thực hiện phép tính 9 cộng với 1 số để so sánh 2 số trong phạm vi 20
 - Biết giải bài toán bằng 1 phép cộng
II/ Chuẩn bị:
 Trò chơi Sút bóng
 Vẽ bảng phụ BT5/18.
III/ Các hoạt động dạy học:
 GIÁO VIÊN HỌC SINH HỌC SINH YẾU
 Hoạt động 1: Trò chơi: “Sút bóng” (Bài 
 1) ’ Tuần 5 Thứ ba ngày 27 tháng 9 năm 2011
 Toán
 LUYỆN TẬP
I/ Mục tiêu:
 - Thuộc bảng 8 cộng với 1 số
 - Biết thực hiện phép cộng có nhớ trong phạm vi 100, dạng 28 + 5, 38 + 25
 - Biết giải bài toán theo tóm tắt với 1 phép cộng
II/ Chuẩn bị:
 Trò chơi Đi tìm ẩn số
III/ Các hoạt động dạy học:
 GIÁO VIÊN HỌC SINH HỌC SINH YẾU
 Hoạt động 1: Trò chơi: “Đi tìm ẩn số”
 (Bài 1) Tham gia chơi Tham gia chơi
 Cách chơi: Có 12 ô số, mỗi ô số có 1 8+2= 8+ 4=
 con vật, yêu cầu HS chọn 1 con vật và 8+6= 8+8=
 nêu kết quả ẩn sau ô số. 18+6= 18+8=
 8+3= 8+5=
 8+7= 8+9=
 18+7= 18+9=
 Hoạt động 2: Bảng con Bài 2: Đặt tính rồi 
 tính. - Xác định yêu cầu bài.
 Đặt tính như thế nào? Tính từ đâu? - Làm bảng con theo dãy, nêu Làm bảng con, nêu cách
 cách tính. tính.
 38 + 15 78 + 9
 48 + 24
 58 + 26
 68 + 13
 * Bài 5: Khoanh vào chữ đặt trước kết quả 
 đúng. 28+4=? - Chọn ý đúng ghi bảng con.
 A. 68. - Vì sao em chọn câu C.? Đặt tính và thực hiện
 B. 22 phép tính 28 + 4 vào
 C. 32 bảng con
 D.24.
 Hoạt động 3: Giải toán.
 * Bài 3: TLCH
 + Bài toán cho biết gì? Nhìn tóm tắt đọc đề bài
 + Bài toán hỏi gì? Muốn biết cả hai gói Làm bài vào vở Nêu câu lời giải
 kẹo có bao nhiêu cái ta làm thế nào? Làm vở
 Hoạt động 4: Thảo luận nhóm
 * Bài 4: Yêu cầu bài? Điền số?
 Thảo luận nhóm Tham gia thảo luận