Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp dạy dạng toán “Đại lượng, đo đại lượng” cho học sinh Lớp 2

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
 TRƯỜNG TIỂU HỌC 
 ----------
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 MÔN TOÁN LỚP 2
“PHƯƠNG PHÁP DẠY DẠNG TOÁN “ĐẠI LƯỢNG, ĐO ĐẠI LƯỢNG” 
 CHO HỌC SINH”
 Người viết: ..
 Đơn vị công tác: Trường tiểu học .
 ., tháng  năm 20.. - Học sinh được giới thiệu thêm về: 
 + Các đơn vị đo độ dài: kilômét, Milimét
 + Cách đọc các loại lịch (lịch quyển, lịch bóc) và cách xem đồng hồ.
 Điều này tạo cho học sinh tăng cường tính thực hành, củng cố các kiến 
thức số học, tích luỹ thêm vốn kiến thức thực tế, đời sống và thấy được những 
ứng dụng của môn Toán (ví dụ: Biết được quãng đường Hà Nội – Hải Phòng là 
102 km, bề dầy của chiếc thước kẻ dẹp dài 2mm).
 Học sinh tăng cường rèn luyện khả năng thực hành đo và ước lượng 
phương pháp các đại lượng phương pháp đặc trưng ở tuyến kiến thức này là 
phương pháp thực hành- luyện tập kết hợp với phương pháp trực quan.
 Thông qua thực hành để hình thành biểu tượng, thực hành chuyển đổi đơn 
vị đo, thực hành tính toán trên các số đo; thực hành đo và tập ước lượng. Xuất 
phát từ những thực tế về yêu cầu nội dung khi dạy dạng Toán “Đại lượng, đo đại 
lượng” ở lớp 2, tôi có một số kinh nghiệm khi dạy dạng toán này, mong muốn 
với kinh nghiệm, phương pháp dạy học này đã khẳng định được đây không phải 
là phương pháp tối ưu nhất nhưng cũng là một trong những phương pháp đổi 
mới dạy học Toán 2 ở các trường Tiểu học khi áp dụng chương trình mới theo 
kiểu phân hoá các đối tượng học sinh: khá, giỏi, trung bình, yếu.
II. Mục đích nghiên cứu
III. Kết quả cần đạt 
IV. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
 cảm nhận về thời gian thông qua tranh ảnh, các trò chơi học tập hoặc dạo chơi 
Ngoài giờ lên lớp.
 c. Tiền Việt Nam
 Giúp học sinh có biểu tượng về đồng tiền giấy của Việt nam và hiện nay 
cả tiền xu nữa. Công dụng thanh toán trong trao đổi mua bán thường ngày.
 2. Nhận biết các đơn vị đo đại lượng
 a. Nhận biết về các đơn vị đo độ dài
 Sau khi học Xăngtimét là đơn vị đo độ dài tương đối dễ nhận biết ở lớp 1. 
Đến lớp 2 ngay đầu học kỳ I học sinh được học về Đềximét rồi mới học đến mét 
khó hơn (mặc dù mét là đơn vị đo độ dài cơ bản) gặp khó khăn nhất là khi học 
sinh học về các đơn vị đo kilômét, milimét. Cũng như chương trình cải cách 
giáo dục việc học các kiến thức về đo đại lượng gắn bó chặt chẽ với các kiến 
thức số học. Hệ thống đơn vị đo độ dài được mở rộng dần dựa trên cơ sở mở 
rộng các vòng số.
 Ví dụ: Mét gắn bó với các số trong phạm vi 100, kilômét gắn bó với các 
số trong phạm vi 1000.
 Hình thành cho học sinh biểu tượng cụ thể về đo độ dài của 1m, 1dm, 
1mm. Chẳng hạn cho học sinh sải tau để đo độ dài của một chiếc thước mét từ 
đó hình dung thế nào là độ dài một mét.
 Bước đầu giúp học sinh thấy được khi đo một độ dài bằng các đơn vị đo 
khác nhau sẽ được các số đo khác nhau.
 b. Biết cách đọc, viết các số đo đại lượng theo đơn vị đo cần giúp học 
sinh biết đọc và viết đúng các chữ viết tắt của các đơn vị đo theo quy ước quốc 
tế. Sửa chữa các sai sót của học sinh nếu có. Ví dụ: Học sinh đọc “kilômét” 
thành “milômét” giáo viên cần biết phân biệt một cách chính xác các khái niệm 
như “đại lượng” “số đo của một đại lượng”, để giúp học sinh ngăn ngừa những 
sai lầm kiểu như đồng nhất “đoạn thẳng” với “độ dài đoạn thẳng”. 
 Ví dụ: Giáo viên không nên nói “đoạn thẳng AB dài hơn 1dm” mà phải 
nói là “độ dài đoạn thẳng AB lớn hơn 1dm”.
 3. Nắm được quan hệ giữa các đơn vị đo. Tập chuyển đổi các đơn vị đo. - Đối với học sinh yếu chỉ cần làm được những phép tính cộng, trừ có 
đơn vị là kg, 
 Ví dụ: 23kg + 42kg = 65kg 
 10kg – 5kg = 5kg
 - Đối với học sinh trung bình: Làm thêm được những bài toán có lời 
văn mà có đơn vị đo là kg. 
 Ví dụ: Bao gạo to cân nặng 25kg, bao gạo bé nhẹ hơn bao gạo to 10kg. 
Hỏi bao gạo bé nặng bao nhiêu kg? 
 - Đối với học sinh khá giỏi: Làm những bài toán về dạng cân đòi hỏi 
phải tư duy cao hơn.
 Ví dụ: Có 1 cân đĩa với 2 quả cân 1kg và 2kg. Làm thế nào sau 2 lần 
cân, lấy ra được 9kg gạo? 
 Giáo viên hướng dẫn cho học sinh phải tiến hành cân 2 lần
 + Lần 1: Cân như thế nào để lấy được 3kg gạo? 
 + Lần 2: Cân như thế nào để lấy được 6kg gạo?
 * Khi dạy bài đơn vị đo là lít
 - Đối với học sinh yếu: Phải biết làm các phép tính cộng, trừ với đơn 
vị đo là lít 
 Ví dụ: 15lít + 5 lít = 20lít
 18lít – 5 lít = 13lít
 - Đối với học sinh trung bình: Biết giải các bài toán với đơn vị đo là 
lít
 Ví dụ: Thùng thứ nhất chứa 12lít dầu, thùng thứ 2 chứa 20lít dầu. Hỏi 
cả hai thùng chứa bao nhiêu lít dầu?
 - Đối với học sinh khá giỏi: Phải biết đong nước, rượu, dầu từ can này 
đổ sang can kia ở mức độ cao hơn 
 Ví dụ: Có 1 can 7lít và 1 can 2lít. Làm thế nào để đong được 3 lít nước
 Giáo viên cần lưu ý học sinh khi đong phải đong đầy và khi đổ từ can này 
sang can kia phải đổ hết.
 * Khi dạy dạng bài về số đo thời gian như: ngày, giờ Giáo viên phải gợi ý để học sinh biết được muốn tìm thời điểm xuất phát 
lúc mấy giờ phải lấy thời điểm bố về nhà trừ đi thời gian bố làm việc ở nhà 
máy.
IV. Kết quả nghiên cứu
 Như vậy phương pháp dạy học trên đã tìm ra con đường các hình thức tổ 
chức, các phương pháp làm việc thích hợp cùng các phương tiện dạy học phù 
hợp để truyền thụ kiến thức cho từng loại đối tượng học sinh yếu, trung bình, 
khá giỏi. Với phương pháp này đã phát huy được các hoạt động tư duy tích cực, 
độc lập, sáng tạo của học sinh. 
 Kết quả giờ dạy dạng toán này làm học sinh tập trung hứng thú và học tập 
tích cực hơn. Trong giờ học 100% học sinh đều tự giác hoàn thành các yêu cầu 
của giờ học, mặc dù kết quả học tập phụ thuộc và năng lực của từng đối tượng 
học sinh. Không khí lớp học sôi nổi học sinh không những chủ động tích cực 
trong học tập mà còn được rèn luyện khả năng giao tiếp trình bày ý kiến của 
mình trước các bạn. Lớp học có phần ồn ào hơn nhưng khuyến khích được học 
sinh thể hiện sự tìm tòi sáng tạo của mình, giờ học luôn ở trạng thái “động”.
 - Trong thời gian học cá nhân (từ 8 đến 10 phút) học sinh khá giỏi đã có 
thể hoàn thành hầu hết các yêu cầu cần thiết. Học sinh trung bình hoàn thành 
được 3/4 khối lượng công việc và học sinh yếu kém cũng hoàn thành được 1/2 
công việc.
 - Trong thời gian học theo nhóm, học sinh chủ động mạnh dạn trình bày ý 
kiến của mình. Hầu hết học sinh được thể hiện quan điểm của mình trước các 
vấn đề học tập từ rụt rè đến mạnh dạn và năng động, các em đã làm chủ được 
bản thân. Ngoài ra quá trình thảo luận nhóm học tập còn bổ sung nhiều kiến thức 
cho các em.
 - Thực hiện giờ dạy theo phương pháp đổi mới này người giáo viên không 
phải lệ thuộc gò bó theo sách. Với vai trò là người điều khiển, tổ chức, dẫn dắt 
học sinh để thể hiện thành công giờ dạy theo phương pháp đổi mới, người giáo 
viên buộc phải tích cực hơn, năng động hơn, linh hoạt hơn nhằm thức dạy học PHẦN 3 – KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
 Trên đây là một số kinh nghiệm giảng dạy môn Toán lớp 2 ở dạng bài 
“Đại lượng, đo đại lượng” của tôi theo kiểu phân hoá đối tượng học sinh khá, 
giỏi, trung bình, yếu. Đây mới chỉ là nghiên cứu bước đầu nhằm góp phần bé 
nhỏ vào việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học. Vấn đề đổi mới 
phương pháp dạy học ở tiểu học nói chung và ở môn Toán lớp 2 nói riêng đòi 
hỏi phải có sự nghiên cứu lâu dài và công phu hơn.
II. Kiến nghị
 Thông qua những điều đã thu được trong quá trình giảng dạy môn Toán 
lớp 2 nói chung và dạng toán “Đại lượng, đo đại lượng”. Tôi xin có một số đề 
xuất như sau:
 - Cần đảm bảo những điều kiện cơ sở vật chất sau giờ học, muốn giờ dạy 
thành công thì điều kiện cơ sở vật chất cũng là một yếu tố rất cần thiết đó là: Tài 
liệu học tập, lớp học đúng quy cách, bàn ghế phải phù hợp với cách học theo 
nhóm, trang thiết bị dạy học phải hiện đại.
 - Phải thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn kịp thời cho đội ngũ giáo viên 
dạy tiểu học để nâng cao chất lượng giảng dạy.
 Rất mong được sự đóng góp ý kiến của cấp trên và đồng nghiệp để 
phương pháp dạy Toán 2 ngày càng đạt hiệu quả tốt hơn.
 ., ngày  tháng  năm 20
 Người viết