Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm giúp học sinh Lớp 2 viết được một đoạn văn ngắn từ 3- 5 câu
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm giúp học sinh Lớp 2 viết được một đoạn văn ngắn từ 3- 5 câu", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm giúp học sinh Lớp 2 viết được một đoạn văn ngắn từ 3- 5 câu
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIÚP HỌC SINH LỚP 2 VIẾT ĐƯỢC MỘT ĐOẠN VĂN NGẮN TỪ 3 ĐẾN 5 CÂU” I. ĐẶT VẤN ĐỀ Dạy học Tiếng Việt là dạy học tiếng mẹ đẻ. Dạy học Tiếng Việt giúp các em hình thành 4 kỹ năng cơ bản: nghe, nói, đọc, viết. Phân môn Tập làm văn trong môn Tiếng Việt hội tụ đủ 4 kỹ năng trên. Đối với HS lớp 2 thì đây là một phân môn khó. Bởi ở lứa tuổi của các em, vốn kiến thức và hiểu biết còn hạn hẹp. Bên cạnh đó còn có một số khó khăn khách quan như điều kiện, hoàn cảnh sống của học sinh ở địa bàn dân cư lao động nghèo, gia đình không có điều kiện để quan tâm đến các em, việc diễn đạt ngôn ngữ kém, việc tiếp thu kiến thức khá chậm, học sinh nghèo vốn từ ngữĐiều này ảnh hưởng nhiều đến việc học tập nói chung, học phân môn Tập làm văn nói riêng. Trong chương trình Tiếng Việt lớp 2, ngay từ đầu năm học, các em đựơc làm quen với đoạn văn và được rèn kỹ năng viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu. Trong quá trình làm bài, tôi nhận thấy các em còn lúng túng, nhiều học sinh làm bài chưa đạt yêu cầu. Các em thường lặp lại câu đã viết, dùng từ sai, có em viết không đúng yêu cầu của đề bài hoặc có những bài làm đảm bảo về số câu nhưng viết không đủ ý. Là một giáo viên giảng dạy ở lớp 2, tôi rất băn khoăn và trăn trở: Làm thế nào để giúp các em thực hiện được mục tiêu đã đề ra? Bản thân tôi luôn cố gắng để tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh của lớp mình. Đây là lý do tôi chọn và áp dụng “Một số kinh nghiệm để giúp học sinh lớp 2A viết được đoạn văn ngắn từ 3 đến 5 câu”. Sau đây, tôi xin trình bày một số giải pháp mà bản thân đã đúc kết được trong thời gian qua. II. CƠ SỞ LÝ LUẬN Ngôn ngữ dưới dạng viết giữ vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của xã hội. Chính vì vậy, hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập làm văn là hết sức cần thiết. Nhiệm vụ nặng nề đó phụ thuộc phần lớn vào việc giảng dạy môn Tiếng Việt nói chung và phân môn Tập làm văn nói riêng. Chính vì vậy, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp đúc rút từ kinh nghiệm của bản thân về việc giúp học sinh viết đoạn văn ngắn từ 3- 5 câu để cùng trao đổi với đồng nghiêp, hi vọng sẽ góp một phần nhỏ bé của mình đem lại kết quả khả quan cho học sinh. Để từ đó, giúp các em học sinh lớp 2A Trường Tiểu học Trương Hoành ngày càng học giỏi phân môn Tập làm văn hơn, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá trình giáo dục. Trong thực tế hiện nay, việc rèn cho học sinh viết đoạn văn tốt chưa được giáo viên chú tâm nhiều. Bên cạnh đó, nhiều học sinh khi viết bài còn viết bừa, viết cẩu thả, không đúng yêu cầu, viết lan man, không đủ số câu, sai ý, trình bày ý lộn xộn, thiếu tự nhiên, sai nhiều chính tả, Hơn thế nữa, một số em thiếu tự tin trong giờ Tập làm văn dễ dẫn đến hậu quả là các em chán nản, thiếu quyết tâm trong học tập. Để khắc phục tình trạng này, đòi hỏi người giáo viên phải có kinh nghiệm và sáng tạo trong giảng dạy, phải thật kiên trì và nhẫn nại, giúp học sinh nhận thức được tầm quan trọng của môn học. Từ đó, giáo dục cho các em ý thức rèn luyện bài viết của mình đạt yêu cầu cao hơn. Nếu vận dụng tốt một số giải pháp mà tôi đưa ra dưới đây thì việc “ Giúp học sinh lớp 2A viết được một đoạn văn ngắn từ 3- 5 câu” sẽ đem lại nhiều kết quả khả quan hơn. Từ đó, rèn luyện cho các em tính cẩn thận, thận trọng trong công việc, lòng tự tin của bản thân. Đồng thời, phân môn Tập làm văn chính là cơ sở, là nền tảng để giúp các em học tốt các môn học khác. VI. NỘI DUNG THỰC HIỆN Để giúp HS học tốt tiết Tập làm văn viết đoạn văn ngắn theo yêu cầu của đề bài, tôi thường áp dụng những phương pháp sau: Vận dụng phương pháp dạy học phát huy tính tích cực của học sinh a) Kết hợp phương pháp quan sát và hỏi đáp Kỹ năng quan sát rất cần cho học sinh khi viết văn: Quan sát trên lớp theo gợi ý, hướng dẫn của giáo viên hoặc tự quan sát khi chuẩn bị bài ở nhà. Giáo viên cần khai thác kỹ tranh ảnh, hình ảnh, tập trung quan sát đặc điểm nổi bật của đối tượng, mục đích là giúp học sinh tránh được kiểu kể theo liệt kê. Bên cạnh đó, tôi cũng hướng dẫn học sinh cách quan sát bằng các giác quan để cảm nhận một cách có cảm xúc về sự vật. cha mẹ, ông bà thì từ dùng phải khác với viết về tình cảm của mình đối với bạn bè; viết về cảnh biển buổi sáng có thể dùng các từ đồng nghĩa như: bình minh, hừng đông, sớm mai; viết về gia đình có các từ như đoàn tụ, sum họp, quây quần; để diễn tả mặt trời mùa hè có các từ: chói chang, gay gắt, đỏ rực, như mâm lửa khổng lồ, như quả cầu lửa Giáo viên cần chuẩn bị kỹ với mỗi bài để hướng dẫn học sinh vận dụng các từ ngữ thích hợp vào bài viết. V. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 1. Về kỹ năng Để tránh tình trạng học sinh không làm được bài hoặc viết lan man quá nhiều câu dẫn đến lạc đề, giáo viên giúp học sinh cần biết làm như thế nào để viết được một đoạn văn và cần phải viết những gì trong đoạn văn ấy. a) Giúp HS có một hệ thống câu hỏi gợi ý rõ ràng Trong chương trình, hầu hết các bài văn đều có câu hỏi gợi ý rõ, đầy đủ. Giáo viên có thể tranh thủ thời gian cuối tiết học hướng dẫn học sinh chuẩn bị, đọc câu hỏi gợi ý, suy nghĩ bài viết cho tiết sau. Hoặc chuẩn bị phần tự học khi ở nhà, trước khi lên lớp. Đối với những bài không có câu hỏi gợi ý, giáo viên có thể soạn, cung cấp cho các em. Ví dụ: * Bài viết về một người thân: - Người thân của em là ai? - Năm nay người ấy bao nhiêu tuổi? Làm công việc gì? - Tình cảm của người ấy đối với em ra sao? - Em sẽ làm gì để đền đáp lại sự quan tâm của người ấy dành cho em? * Bài viết về một loại quả: - Tên loại quả ấy là gì? Em đã nhìn thấy nó ở đâu? - Hình dáng bên ngoài ra sao? Bên trong như thế nào? - Vì sao em thích loại quả ấy? * Bài viết về một loài hoa: - Loài hoa ấy có tên là gì? Em đã thấy ở đâu? - Hoa có những đặc điểm gì ( màu sắc, các bộ phận: cánh hoa, nhụy, hương thơm) Giáo viên cần giúp cho học sinh hiểu có nhiều cách diễn đạt để bài làm các em được phong phú, tránh tình trạng dạy học sinh làm văn mẫu. Cần chủ động hình thành kỹ năng từng bước ở từng thời điểm thích hợp. Không nên áp đặt và đòi hỏi các em phải thể hiện được ngay những kỹ năng mới được hình thành. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên phải kiên nhẫn, luôn tái hiện và lặp lại kiến thức cho học sinh trong suốt năm học, giúp học sinh có được nền móng tốt cho việc học tập môn Tập làm văn ở các lớp trên. 2. Về kiến thức a) Tổ chức ôn tập tốt cho học sinh Giáo viên phải nắm các dạng đề Tập làm văn ở lớp 2 để tổ chức ôn tập cho học sinh. Có thể tập hợp từ chương trình một số đề bài sau đây: Viết một đoạn văn ngắn về: .Gia đình .Một người thân .Cô giáo cũ (hoặc thầy giáo cũ) của em .Về trường của em .Các mùa trong năm .Một loài chim .Một con vật .Tả ngắn về biển .Tả ngắn về một loài cây .Tả về một loài hoa .Viết về Bác Hồ .Kể về một em bé .Kể một việc làm tốt Khi học sinh được ôn tập tốt, kiến thức được hệ thống hóa một cách chắc chắn, phân biệt rõ đặc điểm của các đối tượng sẽ giúp các em tránh được những nhầm lẫn đáng tiếc, ảnh hưởng đến chất lượng bài viết của các em. Hướng dẫn học sinh sắp xếp các câu trả lời đó theo một trật tự hợp lý để hoàn chỉnh bài làm miệng. Cho một số học sinh làm miệng cả bài. Sau đó hướng dẫn học sinh viết liền mạch các câu trả lời thành một đoạn văn ngắn đảm bảo số câu theo yêu cầu. Hướng dẫn các em cách trình bày một đoạn văn; bên cạnh đó cũng không quên nhắc nhở các em viết chữ rõ ràng, sạch, đẹp. Chú ý không để sai chính tả. Kể cả việc chọn màu mực khi viết bài cho đẹp hơn. Giới thiệu những bài văn hay của học sinh ở năm học trước nhằm kích thích tinh thần học tập của học sinh. 4. Thực hiện nghiêm túc việc chấm và chữa bài Đây là việc làm hết sức cần thiết, giúp học sinh nhận ra lỗi sai để điều chỉnh, sửa chữa, hoàn chỉnh bài văn. Học sinh lớp 2 chưa được học và luyện tập nhiều về từ ngữ, ngữ pháp, chắc chắn trong bài viết của các em sẽ rất nhiều lỗi sai. Trong quá trình chấm bài, giáo viên phát hiện, giúp học sinh khắc phục, biết lựa chọn, thay thế các từ ngữ cho phù hợp. Đối với những bài làm có ý hay nhưng chưa hoàn chỉnh, giáo viên giúp học sinh gọt giũa, trau chuốt thêm cho bài văn được hấp dẫn hơn. Khi sửa bài, giáo viên nên giới thiệu những bài làm hay ở năm học trước, hoặc những bài hay của học sinh trong lớp cho các em tham khảo. Từ đó, giúp các em nhận thấy sự khác nhau về cách diễn đạt trong cùng một đề tài để các em hiểu rằng, những bài làm thể hiện sự suy nghĩ độc lập của cá nhân luôn được khích lệ và tôn trọng. 5. Phối hợp với phụ huynh học sinh Để học sinh học phân môn Tập làm văn của lớp đạt kết quả tốt, giáo viên cần làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh để cùng xây dựng tốt nề nếp tự học và chuẩn bị bài ở nhà. Cụ thể như sau: - Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, tôi thông báo kết quả học tập cũng như kết quả khảo sát của các em về mọi mặt nhất là việc học phân môn Tập làm văn của từng em, sau đó tôi tuyên truyền cho phụ huynh biết về vai trò quan trọng của phân môn Tập làm văn nói riêng cũng như môn Tiếng Việt nói chung. - Hướng dẫn phụ huynh trong việc mua sắm đồ dùng học tập của học sinh về bút, vở viết, sách giáo khoa, các tài liệu tham khảo cũng như việc đọc thêm sách, báo ở nhà. - Sử dụng nhiều hình thức thi đua, khen thưởng để khuyến khích các em nỗ lực học tập. VIII. KẾT LUẬN Bất kì mỗi ai nhìn đoạn văn của học sinh với những dòng chữ đều tăm tắp, sạch sẽ, diễn đạt đủ số câu, ý phong phú, lôi cuốn, hấp dẫn người đọc thì cả cha mẹ và thầy cô đều dấy lên một niềm vui, sự hãnh diện và thiện cảm. Chúng ta như đặt niềm tin vào tương lai con trẻ. Việc dạy cho học sinh biết cách học tốt phân môn Tập làm văn còn là môi trường quan trọng bồi dưỡng cho trẻ những phẩm chất tốt như: tính cẩn thận, chịu khó, tự tin, óc tư duy, sáng tạo. Qua đó, nhằm bồi dưỡng cho các em thế giới quan và nhân sinh quan cách mạng. Bên cạnh đó, tôi nhận thấy rằng, những em tiếp thu chậm, việc viết đoạn văn sạch sẽ, rõ ràng là yêu cầu không quá cao, nhưng muốn viết hay thì yêu cầu trẻ phải kiên nhẫn, gắng công khổ luyện nhiều hơn. Tôi nghĩ rằng, để gặt hái được nhiều thành công trong mọi việc đều phải có lòng say mê và tinh thần quyết tâm thực hiện. Chính vì vậy, ngoài những biện pháp trên thì người giáo viên còn phải khơi dậy ở các em lòng say mê học tập. Giáo viên phải thổi vào học sinh luồng sinh khí mới với những ước mơ cao đẹp, khơi gợi lên ở các em lòng say mê, ham thích học văn. Giáo viên liên tục nhắc nhở, động viên, khích lệ ở lớp những em học tốt môn học này nhằm động viên phong trào học tập ngày một tốt hơn trong nhà trường hiện nay. Cần giữ mối liên hệ thường xuyên với cha mẹ học sinh, vì cha mẹ học sinh là yếu tố thứ hai sau cô giáo chủ nhiệm, giúp các em thực hiện tốt việc học tập. Trên đây là một số giải pháp tôi đã thực hiện trong giảng dạy phân môn Tập làm văn. Tôi nhận thấy học sinh có tiến bộ trong từng năm học. Giải pháp này được áp dụng cho giáo viên giảng dạy lớp 2 và có thể thực hiện cho các lớp khác ở bậc tiểu học. IV. ĐỀ NGHỊ Nhà trường cần khích lệ, tuyên dương học sinh học giỏi phân môn Tập làm văn hằng tháng, học kỳ. Đối với học sinh từ lớp Một, cần luyện nói theo chủ đề trong sách Học vần để rèn tính tự tin và diễn đạt trôi chảy hơn cho các em khi các em lên lớp 2.
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_kinh_nghiem_giup_hoc_sinh_lop_2.docx