Sáng kiến kinh nghiệm Rèn viết chữ cho học sinh Lớp 2

 Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn viết chữ cho học sinh lớp 2
 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
 – Chữ viết là một trong những công cụ giao tiếp thuận lợi và quan trọng nhất của con người. 
Chưa cần biết nội dung văn bản đó viết như thế nào nhưng nếu chữ viết rõ ràng, đẹp thường 
làm cho người đọc có cảm tình ngay. Vì vậy cố thủ tướng Phạm Văn Đồng khi nói về chữ 
viết đã có một câu rất ngắn gọn thể hiện quan điểm của ông: “Nết người, nét chữ” hàm hai ý 
vấn đề: thứ nhất nét chữ thể hiện tính cách con người; thứ hai thông qua rèn chữ viết để giáo 
dục tính cách con người. Chất lượng chữ viết của học sinh hiện nay là một vấn đề đang được 
mọi người quan tâm.
 – Tập viết là trong những môn học quan trọng ở bậc tiểu học. Tập viết có liên quan mật 
thiết đến chất lượng học tập ở các môn học khác. Nếu chữ viết rõ ràng thì học sinh có điều 
kiện ghi bài nhanh hơn nhờ vậy học tập sẽ tốt hơn.
 – Như chúng ta đã biết, đối với học sinh tiểu học, việc rèn chữ viết cho các em “Viết chữ 
đẹp, chuẩn” là một vấn đề rất quan trọng trong việc giáo dục học sinh ở bậc tiểu học. Ngòai 
ra còn nhằm rèn luyện cho học sinh những phẩm chất tốt như: tính cẩn thận, kiên trì, tính kỉ 
luật và thẩm mĩ.
 – Hiện nay, qua theo dõi, tình trạng học sinh viết chữ xấu, viết ẩu rất nhiều. Từ đó, phần 
nào ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục ở tiểu học nói chung cũng như ảnh hưởng đến kết quả 
các phong trào thi đua “Dạy tốt – Học tốt” của nhà trường nói riêng.
 – Bản thân tôi đã nhiều năm dạy học, trăn trở muốn tìm ra một giải pháp tốt nhằm khắc 
phục tình trạng trên của học sinh, hình thành cho các em có ý thức về chữ viết của mình. Qua 
quá trình tìm tòi, suy nghĩ và được sự đồng tình của các lãnh đạo, Hội đồng sư phạm Trường 
Tiểu học Trưng Vương, tôi đã xây dựng và thực hiện sáng kiến kinh nghiệm “Rèn kĩ năng 
viết chữ đẹp” ở lớp 2 do tôi chủ nhiệm và rất mong được sự đóng góp của Hội đồng sư phạm 
nhà trường, quý thầy cô, với mong muốn đề tài của tôi ngày càng được hòan thiện hơn, áp 
dụng có hiệu quả hơn trong thực tiễn.
 II. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI:
 Qua khảo sát, theo dõi, kiểm tra học sinh của lớp do tôi chủ nhiệm, cho thấy tình hình 
chung như sau:
 1. Thuận lợi: đến ngày nay. Tuy nhiên do khó đọc, khó viết, không thống nhất cao,.nên khi chữ Quốc 
ngữ ra đời và thịnh hành thì chữ Nôm đã dần dần không được sử dụng.
 – Những cụ đồ, nhà nho, nhà giáo ngày xưa đã để lại những nét chữ chân phương trong 
kho tàng thư tịch và những nét chữ rồng bay phượng múa trong nghệ thuật thư pháp độc đáo. 
Tuy nhiên, những năm gần đây trước sự phát triển nhanh chóng của khoa học kĩ thuật, của 
công nghệ thông tin, chữ viết tuy ít được sử dụng trong các văn bản, đơn từ. Vì vậy dần dần 
chữ viết ít được gia đình và nhà trường quan tâm, mặc dù cũng có phong trào thi “Vở sạch, 
chữ đẹp” nhưng thường chọn những em nổi trội trong lớp chứ chưa quan tâm rèn chữ cho học 
sinh trong cả lớp. Chính vì thế câu nói: “Chữ viết cũng là biểu hiện của nết người, dạy cho 
học sinh viết đúng, viết đẹp, viết cẩn thận, là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, 
tính kỉ luật, lòng tự trọng đối với mình và bạn đọc bài của mình”của cố thủ tướng Phạm Văn 
Đồng phát biểu cũng rất chính xác và là nền tảng trong công tác rèn chữ viết cho học sinh.
 – Là một giáo viên giảng dạy ở khối lớp 2, trong điều kiện công tác, tôi luôn tập trung 
nghiêm cứu nhằm rèn luyện chữ viết cho học sinh lớp mình ngày càng phát triển tốt về “Chữ 
viết đẹp” để góp phần vào việc nâng cao kết quả học tập của các em ngày càng tốt hơn.
 – Muốn học sinh viết đúng đẹp, giữ gìn sách vở cẩn thận, trước hết và chủ yếu có sự dạy 
dỗ công phu của các thầy cô theo phương pháp khoa học và kinh nghiệm đã được đúc kết 
cùng với sự kèm cặp thường xuyên, sâu sát của các bậc phụ huynh, sự nổ lực kiên trì của mỗi 
học sinh.
 a) Vị trí của môn Tập viết:
 – Phân môn Tập viết trang bị chữ cái La tinh và những yêu cầu kĩ thuật cho học sinh sử 
dụng bộ chữ cái đó trong học tập và giao tiếp.
 – Tập viết là môn học có tính chất thực hành, không có tiết học lí thuyết chỉ có các tiết rèn 
kĩ năng viết. Tính thực hành là mục đích của việc học tập viết cũng là điều khẳng định vị trí 
quan trọng của phân môn này ở học sinh tiểu học.
 b) Các nhiệm vụ cụ thể:
 – Viết chữ trong phân môn tập viết thuộc giai đọan đầu của kĩ năng viết, hiểu theo nghĩa 
rộng. Các giai đọan của quá trình viết chữ trong phân môn này phần trọng tâm là dạy chữ 
viết, liên kết chữ cái để ghi tiếng. Song song đó là việc rèn chữ viết hoa và rèn viết văn bản. a. Nguyên nhân:
 – Do nhận thức của cả người dạy và người học, nhận thức của các bậc cha mẹ học sinh 
chưa thấy hết được vị trí, tầm quan trọng và sự tác động qua lại của các môn học, thường xem 
nhẹ việc dạy và học môn Tập Viết; vì vậy, chưa tạo hứng thú khi dạy môn học này, điều đó 
dẫn đến học sinh cũng cẩu thả, tùy tiện và chưa coi tập viết là để rèn chữ, rèn nết, rèn những 
đức tính cần thiết trong việc hình thành nhân cách con người.
 – Trong giờ Tập viết, giáo viên thường dạy qua loa, chỉ yêu cầu học sinh giở vở Tập Viết 
ra tự viết, không hướng dẫn cho học sinh về cách trình bày, cách viết đúng, chuẩn nét, không 
nhắc nhở cách cầm bút, đặt vởhọc sinh thường viết cho thật lẹ dể làm việc khác hoặc chơi. 
Do vậy giờ Tập viết học sinh thường quan niệm là giờ tập chép, hiệu quả của bài viết thường 
là rất xấu. Trong giờ chính tả, giáo viên chưa hướng dẫn một cách cơ bản, tỉ mỉ về việc viết 
chữ đúng mẫu.
 – Một nguyên nhân nữa là do khối lượng kiến thức của lớp 2 so với lớp 1 nhiều hơn nên 
học sinh phải tăng tốc đọ viết trong giờ học, giờ làm bài nên chữ viết thường không nắn nót, 
không viết đúng quy cách, sai kích cỡ, khỏang cách giữa các chữ không đều. Hiện tượng viết 
sai nét, sai cỡ chữ, hở nét, thừa nét, thiếu dấu hoặc đánh dấu không đúng vị trí diễn ra thường 
xuyên.
 – Bản thân giáo viên là tấm gương cho học sinh soi rọi nhưng nhiều giáo viên viết chữ vẫn 
còn xấu, chưa chuẩn, đánh giá nhận xét cho học sinh trong vở cũng chưa lưu ý đến chữ viết 
của mình, chưa nắm được hết cách trình bày từng lọai văn bản, chưa quan tâm lắm trong môn 
học này.
 – Những nguyên nhân trên đây khiến chữ viết của học sinh không chuẩn, ngày lại càng viết 
láu, viết xấu hơn. Vì thế, bản thân tôi đã suy nghĩ và tìm ra một số kinh nghiệm nhỏ trong quá 
trình dạy học nhằm giúp học sinh “Rèn chữ” ngày một đẹp hơn.
 b. Biện pháp thực hiện:
 – Phối hợp với phụ huynh chuẩn bị đồ dùng dạy học cho học sinh. Khi mua vở phụ huynh 
nên chọn vở có bìa cứng để tránh tình trạng nhàu nát, rách bìa sau một thời gian sử dụng. 
Giấy vở tốt, dày và láng, viết không bị lem (vì học sinh lớp 1, 2 khi viết các em đè bút mạnh, 
mực dễ thấm sang trang khác), vở có kẻ ô li rõ ràng. Về viết: Nên mua viết lông kim hoặc 
viết hero. + Đề nghị với nhà trường từng bước tạo điều kiện để bàn ghế học sinh phải đúng kích 
thước với từng đối tượng học sinh,để tránh các dị tật như cong vẹo cột sống, mắt cận thị.
 + Luôn tuyên dương và nêu gương những em viết chữ đẹp, giữ vở sạch, kể cho học sinh 
nghe những mẫu chuyện về gương rèn chữ viết của người xưa,nhằm khuyến khích và động 
viên các em vươn lên trong học tập, liên hệ thường xuyên với phụ huynh học sinh, kèm cặp 
sát từng đối tượng để chất lượng chữ viết học sinh tiến bộ.
 * Đối với học sinh lớp 2, rèn luyện chữ viết đẹp là một yếu tố quan trọng và cũng là vấn 
đề rất khó, bởi các em bước đầu làm quen với việc ghi bài học, viết các bài chính tả dài, các 
đoạn văn. Vì thế việc luyện cho các em viết chữ đẹp cần phải chú ý các yêu cầu sau:
 + Phải viết đúng cỡ, đúng chữ.
 + Các nét phải liền nhau.
 + Các con chữ trong một chữ phải viết liền nét.
 + Viết đúng ô li đã quy định.
 + Giữa các chữ phải viết cách nhau khoảng 1 chữ O.
 – Muốn các em thực hiện tốt các yêu cầu trên, trước hết giáo viên phải hướng dẫn cụ thể, 
chi tiết khi viết và nhất là trong giờ tập viết. Hàng ngày, phải thường xuyên theo dõi, uốn nắn 
kịp thời, có kế hoạch giúp đỡ các em khắc phục khó khăn. Trong lớp học cần treo bảng chữ 
mẫu viết hoa và bảng chữ mẫu viết thường (mẫu chữ viết hiện nay).
 – Giáo viên là người làm gương cho học sinh noi theo nên chữ viết của giáo viên phải đúng 
mẫu, rõ ràng, chính xác không được viết tùy tiện, ngẫu hứng khi chấm và ghi lời nhận xét vào 
bài làm, bài kiểm tra của học sinh, khi ghi sổ liên lạc cũng như viết bảng, . . .
 – Cho những em viết cẩu thả, quá xấu, hay sai ngồi những chỗ giáo viên tiện theo dõi để 
kịp thời sửa chữa và uốn nắn. Ngoài ra, đối với học sinh viết quá ẩu, quá xấu giáo viên cần 
yêu cầu các em phải có một tập riêng để giáo viên viết mẫu và học sinh đó về nhà luyện viết 
theo chữ mẫu nhiều lần.
 Giáo viên giới thiệu với phụ huynh mẫu chữ mà nhà trường đang thực hiện để phối hợp 
hướng dẫn học sinh khi luyện viết tại nhà.
 – Nhằm khích lệ cho học sinh có ý thức rèn luyện chữ viết tốt, giáo viên cần lập một sổ 
theo dõi “Vở sạch chữ đẹp” của cả lớp với mục đích sau: – Kể cho các em nghe những gương rèn chữ của những người đi trước được viết trong sách 
báo, câu chuyện, những gương rèn chữ cuảa học sinh năm trước.
 – Qua quá trình tôi thực hiện ở lớp mìnhvà đã đem lại kết quả tốt, đáp ứng được yêu cầu 
đặt ra, góp phần tích cực trong việc đạt được hiệu quả giáo dục của lớp, của trường.Tôi xin 
trình bày trao đổi kinh nghiệm và rất mong được sự đánh giá, góp ý của Hội đồng sư phạm 
nhà trường và quý thầy cô.Với mong muốn đề tài của tôi ngày càng được hòan thiện, áp dụng 
có hiệu quả hơn trong thực tiễn và được nhân rộng đến các bạn đồng nghiệp, để chữ viết của 
mỗi học sinh chúng ta mỗi ngày một đẹp hơn.
 VI. KẾT LUẬN:
 – Chữ viết đẹp là một hành trang, trang bị cho các em bước vào đời dù ở bất cứ nghề gì. 
Rèn chữ không những đơn thuần để chữ viết chuẩn, đúng, đẹp mà còn là để rèn người nữa. 
Giáo viên giúp học sinh rèn chữ viết cũng chính là để rèn nhân cách cho các em, giúp các em 
giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.
 – Rèn chữ viết là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì bền bỉ vận dụng nhiều phương 
pháp để nâng cao chất lượng dạy và học. Bản thân mỗi giáo viên chúng ta là người hướng dẫn 
các em vươn tới tương lai thì trước hết chúng ta phải xác định rõ mục tiêu, vai trò của người 
thầy, vận dụng các phương pháp tích cực để nâng cao chất lượng ở tất cả các môn học.
 – Trên đây là phần trình bày những kinh nghiệm của bản thân tôi qua nhiều năm công tác 
ở Trường Tiểu học . Với mục đích nhằm không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học, 
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục của Đảng và Nhà nước. Trong thời gian có hạn và sự hạn 
chế của cá nhân, nội dung trình bày trên không tránh khỏi có nhiều thiếu sót. Rất mong nhận 
được ý kiến đóng góp của quý thầy cô giáo và các cấp lãnh đạo, để bản thân tôi được học hỏi 
thêm, góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng chữ viết, giữ gìn sách vở của học sinh, 
xứng đáng với ý nghĩa:
 “Mỗi chữ viết là một bông hoa đẹp
 Mỗi trang vở là một vườn hoa tươi”.
 ————Hết———