Sáng kiến kinh nghiệm Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh Lớp 2 qua phân môn Tập viết

 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
RÈN CHỮ VIẾT ĐÚNG, ĐẸP CHO HỌC SINH 
 LỚP 2 QUA MÔN TẬP VIẾT
 Người soạn: Nguyễn Thị Nhan
 1 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
công cụ chữ viết để phục vụ cho học tập và giao tiếp là yêu cầu quan trọng hàng đầu của 
môn Tiếng Việt.
 Dạy chữ viết gắn liền với kĩ năng đọc, phục vụ thiết thuẹc cho HS viết chính tả, 
viết đoạn văn, bài văn ngắn.
 Phân môn Tập viết là tiền đề cho các môn học khác và giữ gìn sự trong sáng của 
Tiếng Việt.
 Thực trạng :
 Thực tế ở Trường Tiểu học An Sinh A: Theo nghiên cứu và giảng dạy tại trường 
tôi thấy có tới 60% HS viết cẩu thả, viết sai lỗi chính tả
 Về thực hành vở tập viết của các emcòn viết sai nhiều chữ cái hoa, cụm từ ứng 
dụng, dấu thanh v v.
 Về giáo viên vẫn còn nhiều đồng chí viết chữ xấu, cẩu thả, chữ viết bảng không 
đúng mẫu chữ qui định, Chữ viết tự do nhiều, không có sự rèn luyện và đầu tư vào rèn 
chữ viết, nhiều giáo viên còn coi nhẹ phân môn này dẫn đến việc rèn kĩ năng viết đúng 
cho học sinh đạt kết quả chưa cao.
 Xuất phát từ tình hình thực tế, nhiều năm gần đây, Sở GD - ĐT cũng như Phòng 
GD - ĐT huyện Đông Triều đã quan tâm đến vấn đề chữ viết và đã mở nhiều kì thi viết 
chữ đẹp các cấp như cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh cho cả giáo viên và HS. Đây là 
một vấn đề cấp bách mà đòi hỏi mỗi giáo viên và HS phải có ý thức về rèn luyện chữ 
viết, để tham gia tốt các kì thi.
 Sự yếu kém của phân môn Tập viết đã hạn chế đến các môn học khác. Đây chính là 
lí do khiến tôi phải đổi mới phương pháp dạy phân môn Tập viết để nâng cao hiệu quả 
về chữ viết và học tập của HS. Vì vậy tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Rèn chữ viết đúng, 
đẹp cho học sinh lớp 2A qua phân môn Tập viết”
 1.2. Mục đích nghiên cứu: 
 * Việc nghiên cứu đề tài này giúp cho việc nâng cao hiệu quả giáo dục, đáp ứng 
mục tiêu giáo dục của môn Tiếng Việt 2 chương trình Tiểu học.
 * Theo chương trình Tiểu học mới, phân môn Tập viết 2 chú trọng phương pháp 
rèn kĩ năng viết chữ đẹp cho HS, trọng tâm là rèn viết chữ hoa (Ôn các chữ hoa đã học ở 
 3 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
 Đây là cả một quá trình lâu dài mà bắt buộc mỗi người thầy chúng ta phải quan 
tâm và chú ýngay từ đầu đối với HS Tiểu học. 
 1.3. Thời gian nghiên cứu: 
 Từ tháng 9 năm 2009 đến tháng 5 năm 2010. Lớp 2A - Trường Tiểu học An Sinh A
 II. Phần nội dung
 II.1 Chương I: TỔNG QUAN
 I. Nghiên cứu lí luận :
 * Tầm quan trọng của phân môn Tập viết:
 Trong bộ môn Tiếng Việt gồm có các phân môn: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và 
câu, Tập làm văn, Kể chuyện, Tập viết.Tất cả các phân môn của bộ môn Tiếng Việt 
giúp cho người học chiếm lĩnh nền văn hoá Việt, đó là công cụ để giao tiếp , tư duy và 
học tập, là ngôn ngữ nói, ngôn ngữ việt. Do vậy phân môn Tập viết trong trường Tiểu 
học là quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt, giúp HS hình thành năng lực và thói 
quen viết đúng mẫu, đúng chính tả, rèn tính cẩn thận cho HS.
 Năm học 2009 - 2010 tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 2A, đồng thời 
trực tiếp 2 phân môn: Chính tả và Tập Viết tại trường Tiểu học An Sinh A. Trong quá 
trình tìm hiểu chữ viết của HS và trực tiếp giảng dạy ở môn Tập viết ở các lớp 2,3 tôi 
thấy tỉ lệ HS viết chữ xấu, sai mẫu còn khá cao ở các lớp.
 Tôi thấy rằng tầm quan trọng của phân môn Tập viết trong giai đoạn hiện nay là 
rất cấp bách.
 II. Cơ sở lí luận:
 1. Cơ sở tâm lí học:
 Mục đích của phân môn Tập viết là:
 + Rèn kĩ năng viết chữ cho HS theo đúng mẫu quy định,
 + Kết hợp kĩ thuật dạy viết chữ với rèn kĩ năng viết đúng chính tả, mở rộng vốn từ 
ngữ phục vụ cho học tập và phát triển tư duy. Góp phần rèn luyện những phẩm chất 
như: tính cẩn thận, lòng yêu thích cái đẹp, tinh thần trách nhiệm, ý thức tự trọng thể 
hiện qua chữ viết.
 2. Cơ sở ngôn ngữ học:
 5 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
 Cấu trúc của một bài viết còn dài. Mẫu chữ cái viết hoa có nhiều nết phức tạp. Do 
vậy trong quá trình hướng dẫn giáo viên cần phải sử dụng nhiều đồ dùng trực quan mô 
tả bằng lời ngắn gọn cho HS dễ hiểu. 
 Cho HS luyện viết bảng con, GV uốn nắn, sửa sai chỉ ra từng chỗ sa để HS có ý 
thức tự sửa chữa và rèn luyện mình.
 II.2 Chương 2: Nội dung vấn đề Nghiên cứu
 II.2.1. Đặc điểm HS Trường Tiểu học An Sinh A
 - 100% các em sống ở vùng niền núi, cha mẹ các em đa số làm nghề nông. Điều 
kiện kinh tế ở một số gia đình còn hạn chế, còn có những gia đình không quan tâm đến 
việc học tập của con em mình, còn coi nhẹ việc học tập và phó mặc cho nhà trường. Bản 
thân các em chưa có ý thức tự giác trong học tập, học mang tính chất học cho xong. Do 
các nguyên nhân trên dẫn đến kết quả học tập của các em chưa cao. Phong trào giữ vở 
sạch, viết chữ đẹp còn hạn chế.
 II.2.2. Quan điểm của giáo viên về giờ tập viết:
 - Nhiều GV còn xem nhẹ về phân môn Tập viết. Chưa nghiên cứu hết tầm quan 
trọng và chưa hiểu hết tầm quan trọng của nó. Nhiều giờ dạy mang tính chất là cho HS 
quan sát qua mẫu chữ qua loa. GV phân tích cấu tạo chữ còn lúng túng, chưa cụ thể 
hoặc chưa chính xác. Dẫn đén HS còn lơ mơ, chưa nắm chắc quy trình viết.
 - Luyện viết trên bảng con: GV chưa chu đáo, tỉ mỉ chỉ ra cái mà HS còn sai, HS 
chưa có ý thức tự sửa chữa.
 - Khi hướng dẫn HS tự viết bài GV còn coi thường việc HS quan sát mẫu chữ, HS 
chưa nắm được điểm đặt bút và điển dừng bút, dẫn đến HS viết sai, từ tồn tại trên dẫn 
đến kết quả giờ tập viết đạt chưa cao.
 II.2. 3. Thực tế môn tập viết của lớp, của khối, của trường:
 * Thực tế của lớp:
 - Lớp có 1/3 hs viết xấu, viết chưa đúng mẫu chữ quy định. Chữ viết sai lỗi chính 
tả, viết mất dấu thanh, bỏ nét chữ.
 7 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
 Sĩ số HS: 20 em
 + Sai mẫu chữ : 7 em = 35%
 + Sai cỡ chữ : 5 em = 25%
 + Sai quy trình : 6 em = 30%
 + Sai khoảng cách : 5 em = 25%
 Ngoài các lỗi trên, các em còn mắc phải một số lỗi khác: Khi viết những tiếng có 
chữ viết hoa, các em lia bút còn ngắt quãng, không liền mạch, chưa kể bài viết của một 
số em còn bẩn, trình bày chưa khoa học theo yêu cầu. 
 Để khảo sát thêm một số yêu cầu luyện viết, tôi cho các em viết thêm trong vở 
luyện viết vào buổi 2, các em viết sai về mẫu chữ khá phổ biến. Phần chữ đứng, một số 
em viết thành chữ nghiêng.
 II.2.4. Thực tế giảng dạy:
 Thực tế giảng dạy ở Trường Tiểu học An Sinh A: để nắm được tình hình thực tế 
của học sinh và tồn tại của phân môn Tập viết lớp 2 nói riêng và phân môn Tập viết của 
cả trường nói chung, tôi đã dự một số giờ iập viết sau:
 3/ Dự giờ tiết 1: 
 Tập viết ( Đồng chí Dạo lớp 2D)
 Bài 4: Chữ hoa C
 I. ổn định:
 II. Kiểm tra bài cũ:
 + GV hỏi : “ Giờ trước chúng ta học bài gì?
 + GV gọi 2 HS lên bảng viết chữ hoa B, từ ứng dụng Bạn, cả lớp viết bảng con
 + Lớp và GV nhận xét, sửa sai, ghi điểm.
 III. Bài mới :
 1. Giới thiệu bài: Trong tiết học hôm nay cô hướng dẫn các con tập viết chữ hoa C.
 2. Hướng dẫn viết chữ hoa:
 9 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
*) GV hướng dẫn HS viết chữ “ 
Chia” vaò bảng con,
+ GV uốn nắn, sửa sai.
4/ Hướng dẫn HS viết vào vở tập 
viết.
+ GV nhắc nhở HS tư thế ngồi viết, HS viết bài vào vở tập viết 
cách để vở, cách cầm bút và quan 
sát kỹ mẫu trước khi viết bài.
+ GV theo dõi, uốn nắn.
5/ Chấm- chữa bài:
 GV chấm 5 bài: nhận xét, tuyên 
dương những em viết đúng, đẹp.
6/ Củng cố, dặn dò: 
+ GV nhận xét, đánh giá tiết học.
Giao bài về nhà.
 Nhận xét giờ dạy 
 * Ưu điểm: Thời gian phân bố hợp lí. 
 + Bài dạy đi đủ và đúng các bước.
 + Dạy đúng đặc trưng của một giờ Tập viết. 
 + Giáo viên hướng dẫn HS tỉ mỉ, nhẹ nhàng, tình cảm.
 + HS nắm được bài và áp dụng viết bài tốt.
 * Tồn tại :
 + Giáo viên viết chữ mẫu chữ đẹp, một số học sinh khi viết còn ngồi chưa ngay 
ngắn.
 + Một số em viết nét chữ chưa đều, cụm từ viết chưa liền mạch. 50% học sinh 
trong lớp viết chữ còn xấu và sai mẫu quy định.
 11 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
- Yêu cầu HS viết bảng con chữ hoa 
Đ - Đẹp. + HS thực hành trên bảng con theo 
- GV uốn nắn, sửa sai. yêu cầu của GV
b, Hướng dẫn cụm từ ứng dụng: 
“ Đẹp trường, đẹp lớp”
+ Yêu cầu HS đọc cụm từ trên.
 2 học sinh đọc – cả lớp đọc đồng 
Con hiểu cụm từ trên như thế nào? thanh.
+ Yêu cầu HS nhận xét cụm từ ứng + Đưa ra lờ khuyên luôn giữ gìn 
dụng . trường lớp sạch đẹp.
Hãy nêu độ cao của các chữ? + d, g, l cao 2m 5 li, p cao 2 li, t cao 
 - Hướng dẫn HS viết chữ Đẹp cỡ 1,5 li,các chữ còn lại cao 1 dòng li.
nhỏ.
 - Hướng dẫn HS viết chữ Đẹp vào 
bảng con
- GV uốn nắn, sửa sai. 
 3. Hướng dẫn HS viết bài vào vở 
Tập viết.
- GV nhắc nhở HS tư thế ngồi viết, 
cách cầm bút, để vở
-Yêu cầ HS quan sat kĩ mẫu chữ + HS viết bài vào vở theo yêu cầu 
trước khi viết. của GV
- GV theo dõi, nhắc nhở.
4. Chấm, chữa bài: 
 - GV thu 7 bài chấm và nhận xét, 
tuyên dương HS viết bài đạt điểm 
tốt, nhắc nhở HS còn viết chưa đạt. 
5. Củng cố – Dặn dò:
- GV nhận xét, đánh giá tiết học.
 13 “Rèn chữ viết đúng, đẹp cho học sinh lớp 2 qua phân môn Tập viết”
 Nguyễn Thị Nhan- Trường tiểu học An Sinh A
 2. Nguyên nhân 2:
 - Tính cẩu thả khi thực hành luyện viết:
 + Nhiều em HS chưa trú trọng vào bài viết, chưa có tính cẩn thận và chính xác. Các 
em chỉ viết thật nhanh để cho hết lượng bài được giao, chưa hiểu hết được tầm quan 
trọng của chữ viết. Các em còn coi thường bước quan sát mẫu trước khi viết.
 * Biện pháp:
 - Để khắc phục được lỗi là, giáo viên phải đề ra quy chế rõ rệt để HS áp dụng khi 
thực hành bài viết.
 - Yêu cầu quan sát thật kĩ mẫu chữ trong vở Tập viết.
 - Viết bài theo hiệu lệnh của GV là: viết từng dòng, hết một dòng dừng lại để tìm 
xem mẫu chữ nào viết chưa đúng, chưa chuẩn. Sau mới chuyển sang dòng khác.
 - Để thực hiện được điều này GV phải đi quan sát từng HS, đặc biệt là phải quan 
tâm tới những HS yếu, viết chữ xấu.
 - GV phải chấm, chữa bài thường xuyên, để phát hiện ra cái cẩu thả của HS để kịp 
thời uốn nắn các em để các em luyện viết đúng và đẹp hơn.
 3. Nguyên nhân 3: 
 - Tư thế ngồi viết, cách cầm bút, cách để vở, xê dịch vở khi viết:
 Với HS lớp 2, các em mới làm quen với cách cầm bút, cách để vở, cách xê dịch vở 
và tư thế ngồi viết, vì vậy GV phải chú trọng công việc này trong mỗi giờ tập viết để 
uốn nắn kịp thời cụ thể là: 
 * Tư thế ngồi viết:
 Ngồi lưng phải thẳng, không tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi, mắt cách vở từ 25 - 30 
cm, hai chân song song thoải mái.
 * Cách cầm bút:
 Cầm bút bằng tay phải, tay trái tì nhẹ lên mép vở,cầm bút bằng 3 ngón tay, (ngón 
cái, ngón trỏ, ngón giữa) với độ chắc vừa phải, (không cầm bút chắc quá hay lỏng quá. 
 15