Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn giáo dục thể chất Lớp 2

 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
 KINH NGHIỆM
 Tên đề tài: 
 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
 GIẢNG DẠY MÔN GIÁO DỤC THỂ CHẤT LỚP 2
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
 Để đưa đất nước ta trở thành một nước công nghiệp hóa, hiện đại hóa như Nghị 
Quyết Đại hội IX của Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định trong mục tiêu tổng quát 
các chiến lược phát triến kinh tế xã hội 2001 – 2010: “Đưa đát nước ta ra khỏi tình trạng 
kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân, tạo nền 
tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp hóa, hiện đại hóa”, 
phụ thuộc rất lớn vào nguồn nhân lực. Mà nguồn nhân lực lại do chính ngành Giáo dục – 
đào tạo thực hiện.
 Nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, phù hợp với 
công việc “công nghiệp hóa, hiện đại hóa đát nước”. Đổi mới giáo dục là nhiệm vụ rất 
cấp thiết và quan trọng quyết định đến chất lượng giáo dục và hiệu quả đào tạo.
 Mục tiêu của giáo dục – đào tạo hiện nay là: “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi 
dưỡng nhân tài”. Giáo dục trí tuệ phải đi đôi với giáo dục thể chất. Hai mặt này phải 
tiến hành song song và quan hệ chặt chẽ với nhau tạo nên sự phát triển toàn diện cho học 
sinh.
 Thực hiện Nghị quyết số 40 của Quốc hội khóa 10 về dổi mới chương trình giáo dục 
phổ thông, nhằm thực hiện mục tiêu: Xây dựng nội dung chương trình, phương pháp giáo 
dục, sách giáo khoa phổ thông mới nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ 
trẻ. Năm 2001, Bộ Giáo dục – Đào tạo đã ban hành chương trình tiểu học và giảng dạy 
đại trà lớp 1 từ naem học 2002 – 2003; năm học 2003 – 2004 tiến hành giảng dạy chương 
trình lớp 2 cho đến năm học 2006 – 2007 sẽ hoàn thành chương trình lớp 5 và hoàn 
thành giảng dạy đại trà cho các khối lớp bậc tiểu học.
 Có thể nói: Giáo dục tiểu học là bậc học nền móng, là tiền đề và cơ sở vững chắc để 
các em học tiếp các bậc học trên. Ở lứa tuổi học sinh tiểu học, đặc điểm tâm – sinh lý của 
 1 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
 - Nghiên cứu chương trình, sách giáo khoa Giáo dục Thể chất lớp 2 và đánh giá thực 
trạng công tác giảng dạy Giáo dục Thể chất cho học sinh lớp 2 trong trường tiểu học hiện 
nay.
 - Các giải pháp thực hiện yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy Giáo dục Thể chất 
lớp 2 nhằm từng bước giúp học sinh học tốt phân môn này.
 3. Phương pháp nghiên cứu.
 Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu, chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên 
cứu sau:
 1 – Phương pháp phân tích và tổng hợp lý luận.
 Phương pháp này chúng tôi sử dụng trong quá trình nghiên cứu nhằm mục đích tìm 
hiểu các cơ sở lý luận về thực hiện chương trình GDTC cho học sinh tiểu học thông qua 
các văn bản chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chín phủ, Quốc hội, ngành Giáo dục & Đào tạo 
cùng với các chương trình và sách giáo khoa cũ và mới về môn Giáo dục Thể chất lớp 2.
 2 – Phương pháp điều tra – phỏng vấn.
 Phương hpaps này chũng tôi sử dụng trong quá trình nghiên usnhawmf mục đích tìm 
hiểu thực trạng giảng dạy môn Giáo dục Thể chất lớp 2 và tình hình hoạt động GDTC của 
học sinh lớp 2 hiện nay.
 Đối tượng mà húng tôi phỏng vấn điều tra là các giáo viên giảng dạy Giáo dục Thể 
chất trong các trường tiểu học nói chung và giảng dạy môn Giáo dục Thể chất lớp 2 nói 
riêng
 Hình thức phỏng vấn: Trực tiếp.
 3 – Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
 Trong SKKN này, phương pháp thực nghiệm được sử dụng để kiểm nghiệm, đánh 
giá hiệu quả một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giờ học Giáo dục Thể chất cho học 
sinh lớp 2 mà tôi trực tiếp giảng dạy.
 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
 1.Thực trạng
 a, Tình hình chung.
 3 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
 thiếu chuẩn xác, sai kỹ thuật nên không có tác dụng rèn luyện, tăng cường sức khỏe. 
Học sinh rất thích giờ học Giáo dục Thể chất nhưng chỉ để thay đổi không khí, để được 
vui chơi chứ không phải để luyện tập.
 b, Về giáo viên:
 Trước đây một số giáo viên quan niệm môn Giáo dục Thể chất là không quan trọng 
bằng các môn khác nên phần lớn giáo viên chưa đầu tư đúng mức cho môn học, chưa thực 
hiện tốt phương pháp giảng dạy, không có sự chuẩn bị kĩ về bài dạy kể cả việc luyện tập 
trước các bài tập, động tác kĩ thuật. Việc sử dụng đồ dùng dạy học, tranh ảnh và bài dạy 
gần như chưa được quan tâm giáo viên chỉ chú trọng dạy các động tác của bài Giáo dục 
Thể chất phát triển chung dưới hình thức giáo viên làm mẫu cho học sinh làm theo. Các 
trò chơi vận động, trò chơi nào dễ, đơn giản thì thực hiện, trò chơi nào khó thì bỏ qua nên 
giờ học rất đơn điệu, hiệu quả thấp.
 Môn Giáo dục Thể chất ở các lớp đều do giáo viên không chuyên dạy chưa qua đào 
tạo chuyên môn, nghiệp vụ về giảng dạy Giáo dục Thể chất, năng khiếu Giáo dục Thể 
chất thể thao lại bị hạn chế, kĩ năng sáng tạo, nghệ thuật tổ chức trò chơi với môn học còn 
nghèo nàn còn lúng túng.
 c, Về học sinh:
 Học sinh tiểu học nói chung, nhất là ở các lớp đầu cấp (lớp 1, 2) có khuynh hướng 
ghi nhớ một cách máy móc, chưa có khả năng phân tích tự giác. Khả năng phân tích các 
hiện tượng trong tập luyện, lao động, sinh hoạt còn kém, nên dễ bị động khi được nhắc 
nhở, sai bảo, dẫn đến biểu hiện kém tự tin, kém khả năng kiềm chế hành vi, thái độ. Để 
hình thành kĩ năng vận động các em thường bắt chước cố gắng làm theo các động tác, 
điệu bộ, hành vi của giáo viên.
 Trong giảng dạy TDTT, do tư duy của các em vẫn còn mang tính chất hình ảnh cụ 
thể. Các em sẽ tiếp thu dễ dàng và nhanh chóng hơn đối với các khái niệm có kèm theo 
minh họa (hình ảnh trực quan). Do vậy, khi giảng dạy các động tác TDTT ngoài việc phân 
tích 
 - giảng giải kỹ thuật động tác, nhất thiết giáo viên phải làm mẫu động tác và sử dụng 
rộng rãi các hình thức trực quan khác.
 5 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
 Điều quan trọng mà tôi nhận thức và thấy không thể thiếu được đối với học sinh tiểu 
học trước khi lên lớp giờ Giáo dục Thể chất là phải luyện tập trước những động tác kỹ 
thuật thành thạo có như vậy mới có thể hướng dẫn động tác chuẩn xác cho các em luyện 
tập theo. Bời vì, trẻ tiểu học có đặc điểm tâm lý là hay bắt chước, không có phương pháp 
dạy học nào tốt hơn là sự làm mẫu chuẩn xác của giáo viên. Nếu trong giờ học đàu tiên 
truyền thụ đúng động tác kỹ thuật không chính xác sẽ làm cho học sinh khó tiếp thu. Đặc 
biệt là giáo viên khó sửa chữa các động tác về sau của các em, dẫn đến sai lệch không 
đáng có kể cả sai lệch về tư thế và kỹ năng vận động cơ bản của học sinh.
 Ví dụ: Khi dạy động tác của bài Giáo dục Thể chất phát triển chung.
 Nhịp 1: Yêu cầu bước chân trái sang ngang rộng bằng vai, hai tay đưa sang ngang 
cao bằng vai, bàn tay ngửa, mặt hướng trước.
 Nhịp 2: Đưa hai tay lên cao, vỗ hai bàn tay vào nhau, mặt hơi ngửa, mắt nhìn theo 
tay.
 Ở nhịp 1, nếu giáo viên không chú ý và nghiên cứu kỹ hướng dẫn làm mẫu: Đưa tay 
sang ngang, lòng bàn tay sấp sẽ làm cho học sinh tập không đúng kỹ thuật và đồng thời 
học sinh khó tiếp thu, khó nhớ động tác. Bởi vì khi lòng bàn tay sấp chuyển sang nhịp 2 
đòi hỏi các em phải xoay cánh tay và bàn tay. Như vậy làm cho học sinh thực hiện bài tập 
khó khăn hơn nhiều. 
 Đồng thời, việc sử dụng tranh ảnh mỗi bài học luôn được tôi thực hiện cơ bản thành 
thạo các động tác theo sách. Khi học sinh thực hiện sai động tác tôi cố gắng quan sát chỉ 
dẫn cho học sinh biết chỗ sai và yêu cầu học sinh thực hiện lại nội dung đó. Ngoài ra, tôi 
luôn vận dụng một số học sinh có năng khiếu biết làm mẫu cho cả lớp bắt chước điều 
chỉnh và sửa lỗi cho các em thay đó cho lời giải thích của giáo viên. Kết quả tôi thấy học 
sinh nắm bài rất tốt. Do vậy, điều hết sức quan trọng của giáo viên trước khi truyền thụ 
kiến thức cho học sinh là phải nghiên cứu thật kỹ nội dung chương trình bài dạy và làm 
mẫu động tác chuẩn xác đồng thời chú ý uốn nắn sửa sai ngay cho học sinh mới thu được 
kết quả như ý muốn và hoàn thành được nhiệm vụ môn Giáo dục Thể chất.
 Giải pháp 2: Tăng cường sử dụng trang thiết bị để đổi mới phương pháp dạy 
học.
 7 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
tôi đã lựa chọn thay vào đó trò chơi “Chạy tiếp sức” mà các em đã được học ở lớp 1. Khi 
thực hiện, để có vạch xuất phát tôi đã dùng đoạn dây thay cho việc kẻ sân. Hoặc khi dạy 
bài 54 có trò chơi “Tung vòng vào đích” yêu cầu phải chuẩn bị các bảng gỗ nghiêng hình 
tam giác cân có gắn cọc vuông góc với mặt bảng để thực hiện trò chơi nhưng do dụng cụ 
tập luyện (cụ thể là bảng gỗ) không có nên tôi quyết định thay thế bởi trò chơi “Tung 
bóng vào đích” là xô, thùng các tông 
 Ví dụ 3: Khi dạy bài 66 có trò chơi “Con cóc là cậu ông trời” yêu cầu của trò chơi 
này học sinh phải thuộc một số vần điệu quá dài và đội hình tập theo yêu cầu quá rườm 
rà.
 Bởi đối với học sinh lớp 2 còn quá nhỏ việc ghi nhớ vần điệu dài rất khó. Nên tôi đã 
mạnh dạn giảm bớt các câu vần điệu cho ngắn gọn, và thay đổi lại đội hình tập từ 4 hàng 
thành 2 hàng giảm các yêu cầu chơi sao cho mỗi lần chơi học sinh thấy được những điểm 
mới trong mỗi lần chơi thì tiết học sẽ thấy hiệu quả hơn.
 Do đặc trưng của bộ môn với phương pháp yêu cầu tổ chức cho học sinh theo kiếu 
“Học mà chơi, chơi mà học” việc lồng ghép trò chơi hấp dẫn phù hợp gây hứng thú học 
tập cho các môn học khác đạt kết quả thực là quan trọng là cần thiết điều này phụ thuộc 
vào khả năng, năng khiếu của từng giáo viên. Thực tế bản thân tôi nghiệp vụ đào tạo 
chuyên môn về Giáo dục Thể chất không chuyên, năng khiếu tổ chức về luyện tập cho 
học sinh còn hạn chế. Do đó những tiết dạy đầu tuần còn khó khăn nhưng với ý thức nghề 
nghiệp, lòng yêu nghề mến trẻ tôi đã phối hợp với tổng phụ trách đội của trường và thầy 
giáo chuyên dạy TDTT. Tự tham khảo, học hỏi ở họ những bí quyết và nghệ thuật tổ chức 
trò chơi như thế nào để có hiệu quả.
 Bởi vậy qua nghiên bài 61 có trò chơi “Ném bóng trúng đích” là một trò chơi tôi 
thấy rất phù hợp với đối tượng học sinh trong lớp.
 Mục đích của trò chơi rèn luyện sự khéo léo, chính xác và kĩ năng ném bóng với sự 
sáng tạo dùng những quả bóng tự tạo bằng các vật liệu đơn giản như vải vụn trên. Quả 
thật khi tôi cho học sinh chơi trò chơi này thì giờ học sôi nổi hẳn lên học sinh rất thích 
thú, tỷ lệ xung phong tham gia trò chơi khá cao (khoảng 90%) có những em từ trước đến 
nay chậm chạp, nhút nhát thì nay cũng tích cực và hào hứng tham gia trò chơi. Tôi nghị 
ngoài những trò chơi trong chương trình nếu chịu khó suy nghĩ tìm tòi sáng tạo thì ngay 
 9 Một số giải pháp giảng dạy tốt Môn Giáo dục thể chất lớp 2
==========================================================
 Tổng số Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành
 HS SL Tỷ lệ SL Tỷ lệ SL Tỷ lệ
 30 20 em 66.7 % 10 em 33.3 % 0 em 0 %
 Nhìn vào bảng thống kê trên chúng ta thấy chất lượng học tập môn Giáo dục Thể 
chất của học sinh đã được nâng lên một cách rõ rệt. Với những giải pháp trên được các 
giáo viên trong trường áp dụng cho các khối lớp thì tôi tin chắc rằng cuối năm học số học 
sinh khối 2 sẽ không có em nào ở mức chưa hoàn thành.
 KẾT LUẬN VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT
 1. Kết luận.
 Thông qua quá trình dạy học theo chương trình và sách giáo khoa mới, qua thực tế 
giảng dạy của bản thân tôi nhận thức rằng: Để dạy tốt môn Giáo dục Thể chất theo chương 
trình mới người giáo viên cần thực hiện tốt một số điểm sau đây:
 Điều quan trọng hàng đầu là người giáo viên phải có lòng yêu nghề, mến trẻ, tận tâm 
và say sưa với công việc, phải nhận thức đúng đắn yêu cầu nhiệm vụ và tầm quan trọng 
của môn Giáo dục Thể chất, chịu khó tham khảo, nghiên cứu tìm tòi sáng tạo cho tiết dạy, 
biết tiếp thu “cái mới” trên cơ sở thừa kế “cái cũ”, từ đó xây dựng thành một kỹ năng, 
thói quen tập luyện TDTT cho học sinh.
 Giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung chương trình và phương pháp giảng dạy của 
môn Giáo dục Thể chất để thấy được mối liên hệ và nét đặc thù riêng của bộ môn, từ đó 
lập kế hoạch bài học cụ thể cho lớp mình về môn học phải thực sự đi sâu nghiên cứu tìm 
tòi, học hỏi để rút ra nhiều kinh nghiệm hỗ trợ bản thân trong quá trình dạy học.
 Để dạy tốt môn Giáo dục Thể chất cho học sinh tiểu học nói chung và học sinh lớp 
2 nói riêng thì giáo viên cần thực hiện tốt một số giải pháp như sau:
 - Giáo viên phải làm mẫu các động tác Giáo dục Thể chất thật chính xác khi lên lớp 
và giúp học sinh thực hiện đúng kỹ thuật động tác.
 - Tăng cường sử dụng trang thiết bị để đổi mới phương pháp dạy học.
 - Thay đổi một số trò chơi vận động phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương.
 - Vận dụng âm nhạc tạo nên tâm lý hưng phấn trong giờ học.
 11