Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh Lớp 2

 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 A. PHẦN MỞ ĐẦU
 I. Lý do chọn đề tài:
 Tập viết là một trong những phân mơn cĩ tầm quan trọng đặc biệt ở tiểu 
học, nhất là đối với các lớp đầu cấp. Phân mơn tập viết trang bị cho học sinh bộ 
chữ La Tinh và những yêu cầu về kỹ thuật để sử dụng bộ chữ cái này trong học 
tập và giao tiếp. Với ý nghĩa này, tập viết khơng những cĩ quan hệ mật thiết tới 
chất lượng học tập của các mơn học khác mà cịn gĩp phần rèn luyện một trong 
những kỹ năng hàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường – kỹ năng chữ 
viết. Nếu viết đúng, viết đẹp, tốc độ nhanh thì học sinh cĩ điều kiện ghi chép bài 
học tốt, nhờ vậy kết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, chậm sẽ ảnh hưởng khơng 
nhỏ đến chất lượng học tập.
 Mặt khác, tập viết là phân mơn cĩ tính chất thực hành. Tính chất thực hành 
cĩ mục đích của việc dạy học tập viết cũng gĩp phần khẳng định vị trí quan trọng 
của phân mơn này ở trường tiểu học.
 Ngồi ra, tập viết cịn gĩp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh 
những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tính kỷ luật và khiếu thẩm mỹ.
 Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nĩi: “Chữ viết cũng là một biểu hiện của 
nết người. Dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là gĩp phần rèn 
luyện cho các em tính cẩn thận, lịng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy 
và bài vở của mình”.
 Đặc biệt theo chương trình sách giáo khoa mới ở tiểu học và theo quyết 
định số 31/2002/QĐ – BGD & ĐT của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo về mẫu 
chữ viết trong trường tiểu học thì tính chất thực hành của phân mơn tập viết càng 
thể hiện rõ. Trong phạm vi sáng kiến này, tơi chỉ đề cập đến mẫu chữ cái viết 
hoa.
 Chữ hoa theo mẫu hiện hành là chữ hoa đẹp nhưng lại rất khĩ viết, đặc biệt 
là đối với các em học sinh lớp đầu cấp; các nét cong, nét lượn mềm mại và thay 
đổi 
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 1 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
các em mới dừng ở mức độ gần giống với hình dáng theo mẫu chữ qui định, một 
số em cịn thao tác ngược hồn tồn với quy trình viết hoặc nhấc bút tuỳ tiện 
khơng biết đâu là điểm nhấn của con chữ để tạo độ mềm mại, đẹp. 
 Cịn một lý do nữa rất bức xúc là trong giờ dạy tập viết, cịn nhiều giáo 
viên chưa chú ý và coi trọng tính luyện tập, thực hành của học sinh, mà đi sâu 
quá vào việc giải thích quy trình viết chữ, nên học sinh khơng được luyện viết 
nhiều và luyện viết cịn mang tính hình thức.
 Vì vậy, để học sinh lớp 2 viết đúng, tiến tới viết đẹp chữ hoa hiện hành. Từ 
đĩ trình bày đẹp một đoạn văn, đoạn thơ là mối quan tâm và trăn trở rất lớn của 
tơi cũng như các đồng nghiệp.
 Chương II: Hệ thống giải pháp
 I. Phương pháp thực hiện:
 Phương pháp luyện tập (một trong 3 phương pháp: trực quan, đàm thoại 
gợi mở, luyện tập) là phương pháp cĩ vai trị quan trọng trong hoạt động dạy học 
phân mơn tập viết ở lớp 2, vì chữ viết của học sinh là sản phẩm của quá trình vận 
động cĩ sự phối hợp đồng bộ của nhiều bộ phận cơ thể (mắt nhìn, ĩc nghĩ và điều 
khiển cơ quan vận động, cơ và xương bàn tay hoạt động, đồng thời cĩ sự “lan 
toả” ảnh hưởng tới một số cơ quan khác đối với cơ thể học sinh ở lứa tuổi tiểu 
học).
 Vậy để việc luyện tập thực hành của học sinh cĩ hiệu quả, sản phẩm là chữ 
viết của các em đúng và đẹp, theo tơi người giáo viên cần tiến hành như sau:
 1. Giáo viên cần chú ý đến các giai đoạn của quá trình tập viết chữ. Việc 
hướng dẫn học sinh luyện tập thực hành phải tiến hành từ thấp đến cao, từ dễ đến 
khĩ, từ đơn giản đến phức tạp để học sinh dễ tiếp thu. Lúc đầu là việc viết đúng 
hình dáng, cấu tạo, kích thước các cỡ chữ, sau đĩ là viết đúng dịng và đúng tốc 
độ qui định. Việc rèn luyện kỹ năng viết chữ phải được tiến hành đồng bộ ở lớp 
cũng như ở nhà, ở phân mơn tập viết cũng như ở các phân mơn của bộ mơn Tiếng 
Việt và ở các mơn học khác.
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 3 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 Hình thức thứ ba: Luyện viết chữ hoa trên bảng con của học sinh.
 Học sinh luyện tập viết chữ hoa bằng phấn trên bảng con trước khi học sinh 
tập viết vào vở. Học sinh cĩ thể tập viết chữ cái hoa, tập viết chữ ghi tiếng ứng 
dụng (cĩ chữ cái hoa). Luyện nối chữ ở trường hợp khĩ nếu cần. Khi sử dụng 
bảng 
con, giáo viên cần hướng dẫn các em cách lau bảng từ trên xuống dưới, cách sử 
dụng và bảo quản phấn (phấn phải để vào hộp riêng cho khơ), cách lau tay sau 
khi viết để giữ vệ sinh (phải cĩ giẻ ẩm để lau bảng, một giẻ khác chỉ dùng để lau 
tay). Viết vào bảng xong, học sinh cần giơ bảng lên để giáo viên kiểm tra, nhận 
xét, sửa lỗi vào ngay bảng của học sinh nếu cĩ.
 Hình thức thứ tư: Luyện tập viết trong vở tập viết 2.
 Học sinh phải viết cái chữ hoa, chữ ghi tiếng ứng dụng theo cỡ vừa và cỡ 
nhỏ, viết cụm từ ứng dụng theo cỡ nhỏ.
 Muốn cho học sinh sử dụng vở tập viết cĩ hiệu quả, giáo viên cần hướng 
dẫn tỉ mỉ nội dung và yêu cầu kỹ năng của từng bài. Quá trình hướng dẫn học 
sinh luyện tập viết chữ, giáo viên cần hết sức lưu ý rèn các thĩi quen cho học 
sinh: ngồi viết đúng tư thế, để vở đúng quy cách và biết xê dịch vở khi viết, cầm 
bút (viết) đúng qui định.
 Ví dụ: Khi học sinh luyện viết vở bài: A Chữ hoa
 Ở dịng đầu tiên viết chữ hoa A cỡ nhỡ, giáo viên yêu cầu học sinh quan 
sát kỹ chữ viết mẫu trong vở để xác định điểm đặt bút, độ lượn của phần đầu và 
độ uốn của phần lưng chữ. Sau đĩ, giáo viên yêu cầu học sinh viết từng chữ một, 
chữ sau rút kinh nghiệm của chữ trước để viết đẹp hơn. Cũng hướng dẫn tương tự 
với dịng chữ cỡ nhỏ (học sinh viết từng dịng một).
 Trước khi học sinh luyện viết chữ ghi từ ứng dụng “Anh em thuận hịa“, 
giáo viên yêu cầu học sinh quan sát kỹ cách nối từ chữ A sang chữ n , học sinh 
cũng viết từng chữ một để khắc sâu trí nhớ và rút kinh nghiệm cho chữ sau.
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 5 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 II. Tổ chức thực nghiệm (Kế hoạch dạy học): 
Trường Tiểu học Minh Hịa Thứ ba ngày 19 tháng 11 năm 2009
Mơn: Tập viết Lớp: 2 KẾ HOẠCH DẠY HỌC
Tiết số:14 Tuần: 14
 Bài: M – Miệng nói tay làm
 1/ Mục tiêu dạy học: 
 - Rèn kĩ năng viết chữ hoa M cỡ vừa và nhỏ. 
 - Biết cách nối nét từ chữ M hoa sang chữ cái i đứng liền sau. 
 - Biết viết ứng dụng câu: “Miệng nói tay làm” theo cỡ nhỏ, chữ viết đúng 
 mẫu, đều nét và nối chữ đúng quy định. 
 2/ Đồ đùng dạy học: 
 - Giáo viên: Mẫu chữ M hoa, bảng phụ 
 - Học sinh: vở tập viết, bảng con 
 3/ Hoạt động dạy học chủ yếu :
TG Nội dung Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học 
 sinh
5’ A - Kiểm tra bài cũ: Gọi học sinh viết bảng lớp 2 học sinh viết bảng lớp 
 kiểm tra chữ L hoa, kiểm tra chữ L hoa và cụm chữ: L 
 cụm từ “Lá lành đùm từ “Lá lành đùm lá rách” Cả lớp viết bảng con 
 chữ: L
 lá rách” Nhận xét chữa bài 
 B – Dạy bài mới Giới thiệu và ghi đầu bài Quan sát bảng
 1/ Giới thiệu bài chữ: M và cụm từ: 
 Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 7 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 - Quan sát và nêu cách thế nào? -
 viết - “Miệng nĩi tay làm” gồm Gồm 4 chữ, là chữ: 
 mấy chữ? là những chữ Miệng – nĩi – tay - làm 
 nào? 
 - Chữ nào cao 1 đơn vị - Là chữ: i, e, n, o, a, m 
 chữ ?
 -Chữ nào cao 1,5 đơn vị - Là chữ: t 
 chữ?
 -Chữ nào cao 2,5 đơn vị - Là chữ: M, l, g, y 
 - Viết bảng con chữ?
 Yêu cầu học sinh viết chữ 
 Viết bảng con 2 lượt 
 “Miệng” vào bảng con, 
 giáo viên sửa. 
15’ 4/ Hướng dẫn viết vào Uốn nắn cách cầm bút tư Viết từng dịng vào vở 
 vở tập viết. thế ngồi của học sinh . tập viết .
 5/ Chấm, chữa bài Chấm 5 - 7 bài Thu vở theo tổ.
 Nhận xét, khen học sinh 
 viết đẹp. 
 6/ Củng cố dặn dị Nhận xét tiết học 
 Viết nốt phần luyện viết 
 vào tiết buổi chiều. 
 III. Kết quả:
 1. Kết quả về chất lượng:
 - Thời gian thực nghiệm sáng kiến này chưa đầy một năm học, nhưng kết 
 quả đạt được của học sinh lớp tơi về mơn tập viết (chữ cái hoa) là đáng khả quan.
 Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 9 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 II. Ý kiến đề xuất:
 - Cần duy trì các cuộc thi viết chữ đẹp hàng năm cho học sinh.
 - Cơng ty thiết bị trường học cần nghiên cứu để cĩ thể cung cấp đến học 
sinh những loại bảng cĩ chất lượng cao (kiểu như bảng chống lĩa của giáo viên), 
vì hiện nay bảng con mà học sinh đang sử dụng viết rất trơn, khơng ăn phấn, 
dịng kẻ mờ hoặc khơng thống nhất về dịng kẻ.
 - Nâng cao chất lượng vở tập viết (giấy quá mỏng, học sinh viết bị nhịe)
 - Vở tập viết nên in trên giấy vở ơ li để học sinh viết chuẩn hơn (hiện nay vở 
tập viết chỉ cĩ dịng kẻ ngang)
 - Trên đây là một vài kinh nghiệm mà tơi đúc kết trong một năm dạy mơn 
tập viết ở lớp 2. Vì thời gian thực nghiệm chưa nhiều nên kết quả đạt được chỉ là 
bước đầu. Rất mong được sự đĩng gĩp ý kiến của các ban ngành và các đồng 
nghiệp để sao cho chất lượng chữ viết của học sinh ngày càng nâng cao, đáp ứng 
được yêu cầu của ngành và chất lượng đào tạo trong nhà trường tiểu học.
 Minh Hịa, ngày 02 tháng 02 năm 2010
 Người thực hiện
 Đặng Thị Thanh Tuyền
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 11 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
 NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CÁC CẤP 
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 13 Sáng kiến kinh nghiệm Đề tài: Một số biện pháp rèn viết chữ hoa cho học sinh lớp 2
Đặng Thị Thanh Tuyền Trường Tiểu học Minh Hịa – Dầu Tiếng 15