Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học sinh Lớp 2 dân tộc thiểu số

 I. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lí do
 Ở Tiểu học, chính tả là một phân môn đặc biệt quan trọng nhằm thực hiện 
mục tiêu của môn học. Tiếng Việt là rèn luyện kĩ năng viết chính tả và kĩ năng 
nghe cho học sinh, kết hợp rèn luyện một số kĩ năng sử dụng Tiếng Việt và phát 
triển tư duy cho học sinh. Mở rộng vốn hiểu biết về cuộc sống, con người, góp 
phần hình thành nhân cách con người mới. Việc rèn luyện các quy tắc chính tả sẽ 
hình thành kĩ năng viết đúng đơn vị từ, khi các em đã viết đúng, viết chính xác thì 
mới có điều kiện học tốt các môn khác và trên cơ sở đó các em rèn luyện kĩ năng 
sử dụng Tiếng Việt có hiệu quả.
 Đối với học sinh dân tộc Ê đê việc tiếp thu kiến thức và kỹ năng Tiếng Việt là 
hoàn toàn mới bởi tiếng mẹ đẻ và Tiếng Việt là hai ngôn ngữ khác nhau. Khi lọt 
lòng mẹ các em đã nói tiếng mẹ đẻ là tiếng dân tộc. Các em không thể có những ưu 
điểm bẩm sinh học Tiếng Việt như học sinh người kinh được. Do vậy việc nghiên 
cứu rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số rất quan trọng và 
cần thiết đối với giáo đứng lớp.
 Chính vì những lí do trên mà tôi chọn sáng kiến kinh nghiệm với đề tài: “Biện 
pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số”. Đề tài này 
đã được nghiên cứu và trải nghiệm thành công, xin được chia sẻ với tất cả các bạn 
đồng nghiệp.
 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
 * Mục tiêu
 Điều tra lỗi chính tả cơ bản thường hay mắc phải của học sinh; nguyên nhân 
của các lỗi đó để tìm ra biện pháp khắc phục.
 Tích cực đổi mới, phương pháp và nội dung bài dạy.
 Vận dụng các nguyên tắc dạy học phân môn Chính tả sát với việc rèn chính tả 
cho học sinh dân tộc .
 * Nhiệm vụ
Tôi viết đề tài này nhằm:
 Giải quyết những khó khăn trong việc dạy chính tả, rèn cho học sinh ý thức, 
thói quen và hoàn thiện kĩ năng viết đúng chính tả, nâng cao chất lượng môn Tiếng 
Việt.
 Trao đổi kinh nghiệm và nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, tích lũy thêm kinh 
nghiệm, giúp bản thân và các giáo viên trong khối dạy tốt phân môn Chính tả.
 Làm cho tất cả các giáo viên Tiểu học thấy rõ tầm quan trọng của phân môn 
Chính tả, kiên trì rèn luyện cho các em viết đúng chính tả ngay từ các lớp dưới.
 Đẩy mạnh phong trào thi đua viết đúng chính tả, rèn luyện chữ đẹp, giữ vở 
sạch, trong học sinh dân tộc thiểu số nói riêng và học sinh khối 2 nói chung.
 3. Đối tượng nghiên cứu
 Biện pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả cho học sinh dân tộc thiểu số.
 4.Giới hạn của đề tài
 1 yếu tố vùng miền, cách phát âm mỗi nơi mỗi khác. Mặc dù những quy tắc, quy ước 
về chính tả được thống nhất theo ngữ pháp chung. Nhưng việc “ viết đúng chính 
tả” ở học sinh tiểu học nói chung và học sinh dân tộc lớp 2D nói riêng còn nhiều 
khó khăn, tồn tại mà nhiệm vụ của giáo viên và học sinh cần phải nổ lực để khắc 
phục tồn tại góp phần nâng cao chât lượng môn Tiếng Việt .
 Ngoài kĩ năng rèn học sinh đọc thông chúng ta còn phải rèn cho học sinh viết 
thạo, viết đúng chính tả. Từ đó rèn luyện cho học sinh một số phẩm chất như: 
Tính cẩn thận, tính thẩm mĩ.
 2. Cơ sở thực tiễn
 a. Thuận lợi
 Sĩ số học sinh không đông, thuận lợi cho việc kiểm tra (chấm bài viết chính tả 
thường xuyên, phát hiện lỗi sai kịp thời để học sinh sữa chữa và khắc phục viết 
đúng).
 Học sinh có đầy đủ vở chính tả và phiếu bài tập Tiếng Việt (ghi đầy đủ nội 
dung bài tập chính tả).
 Giáo viên có kế hoạch rèn học sinh viết đúng chính tả ngay từ tuần đầu năm 
học (thống kê phân loại học sinh học yếu chính tả để theo dõi thường xuyên vào 
những giờ chính tả).
 b. Khó khăn
 * Đối với giáo viên
 Hầu hết các giáo viên ít quan tâm đến chữ viết và cách rèn chữ cho học sinh 
nên dẫn đến tình trạng học sinh viết xấu, viết sai mắc nhiều lỗi chính tả. 
 Các quy tắc, mẹo luật chính tả chưa củng cố và khắc sâu cho học sinh nắm, 
qua bài viết hoặc qua bài tập. 
 Phương pháp làm gương chưa cao, vẫn còn giáo viên viết chưa đẹp, viết sai 
lỗi chính tả, phát âm chưa chuẩn,viết bảng các môn học khác còn cẩu thả, không 
đúng mẫu.
 Việc sử dụng đồ dùng dạy học còn qua loa. Hướng dẫn học sinh viết từ khó 
dễ lẫn chưa cụ thể, chi tiết rồi cho học sinh viết ngay vào vở không sợ hết giờ.
Chưa kịp thời phát hiện sửa chữa các sai sót của học sinh nên lâu ngày tạo thành 
thói quen trong khi viết.
 * Đối với học sinh
 Ở lứa tuổi Tiểu học các em nhận thức còn mang nặng cảm tính. Các em 
 thường hiếu động, dễ hưng phấn, khó tập trung. Cho nên trong quá trình học tập 
 các em thường thiếu tính kiên trì, ham chơi, nhiều em còn cẩu thả, ý thức viết chữ 
 chưa cao. Kỹ năng viết chưa thành thạo. 
 Đặc biệt khi ở nhà các em dân tộc thường dùng tiếng mẹ đẻ nên khả năng 
nói Tiếng Việt hạn chế.
 Một số em dân tộc còn có cảm giác mặc cảm, tự ti, ngại giao tiếp bằng 
 Tiếng Việt.
 Phần đa các em lo sợ thầy cô kiểm tra bài cũ, sợ phải đến trường, điều này 
 khó tạo ra môi trường giáo dục thân thiện.
 3 dân tộc . Tích cực đi thực tế gia đình để nắm bắt tâm tư nguyện vọng của các em 
giúp các em phát âm chuẩn để viết đúng chính tả.
 Ngoài ra tôi luôn đổi mới phương pháp dạy học, lồng ghép các hoạt động trò 
chơi bổ ích để gây hứng thú học tập.
 Trong giờ dạy tôi thường xuyên quan tâm và chú ý nhiều hơn đến học sinh hay 
viết sai chính tả ( dấu thanh, phụ âm đầu, vần khó) như : Y.Vỹ, Y.Phí, Y.Thăng, 
H. Hân, H.Sa Ra , để uốn nắn các em đọc và phát âm chuẩn hơn. Sau buổi học, 
thời gian rãnh tôi đến tận nhà chị H.MLô hội phụ nữ của buôn nhờ chị dạy thêm 
tiếng dân tộc đơn giản và tìm hiểu về phong tục tập quán của đồng bào, để phát 
huy hết khả năng của mình truyền đạt cho các em.
 4. Nội dung và hình thức của giải pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp 
 Giúp học sinh dân tộc phát âm chuẩn Tiếng Việt để viết đúng chính tả. Đồng 
thời giáo dục cho các em tính cẩn thận, kiên trì và nhẫn nại trong học tập .Từ đó 
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh dân tộc thiểu số. 
 b.Nội dung và cách thức thực hiện
 Là giáo viên trực tiếp giảng dạy các em. Tôi luôn suy nghĩ nên làm gì? Làm 
bằng cách nào? để giúp các em phát âm chuẩn Tiếng Việt. Bởi vì khi các em phát 
âm chuẩn thì các em mới viết đúng và dùng từ đặt câu chính xác, viết câu văn đầy 
đủ ý nghĩa được. Đặc biệt khi xã hội ngày một phát triển thì nhu cầu đòi hỏi về tri 
thức ngày càng nâng cao. Trong đó nói chuẩn và viết đúng chính tả của dân tộc 
thểu số là vô cùng cần thiết. Vì vậy mỗi buổi học, tiết học tôi luôn chỉ bảo ân cần 
cho các em để các em thấy được việc học chữ, học làm người là nhu cầu tất 
yếu.của mỗi người học sinh.. Từ đó các em sẽ tích cực, tự giác trong học tập và 
phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi xứng đáng là chủ nhân tương lai đất nước. 
Chính vì thế mà tôi đề ra một số biện pháp như sau:
 * Biện pháp 1: Phát âm chuẩn Tiếng Việt 
 Việc đọc đúng, đọc chuẩn và viết đúng quy cách chữ hiện hành do Bộ Giáo 
dục quy định của giáo viên là điều quan trọng nhất. Bên cạnh đó cách viết và trình 
bày bảng khoa học để cho các em nhìn vào viết theo cũng đóng vai trò cần thiết 
hơn (vì chữ viết của cô chính là dụng cụ trực quan hữu hiệu) mà các em có thể dựa 
vào đó để bắt chước, rèn luyện.
 Muốn học sinh viết đúng chính tả thì trước hết giáo viên phải là người phát 
âm chuẩn để phân biệt các thanh, vần, âm chính, âm cuối cho học sinh nghe và 
hiểu, vì chữ quốc ngữ là chữ ghi âm, giữa cách đọc và cách viết thống nhất với 
nhau. Nếu giáo viên phát âm chưa chuẩn do ảnh hưởng cách phát âm ở địa phương 
mà đem dạy các em thì các em sẽ bắt chước, lâu ngày thành thói quen phát âm sai 
dẫn đến viết sai chính tả. 
 Ví dụ: ăn cơm – en cơm; hoa sen – hoa xen; cái vung – cái dung;
 5 Các nhóm ghi bài làm của nhóm mình vào bảng nhóm hoặc phiếu bài tập để 
 cả lớp nhận xét, bầu chọn nhóm thắng cuộc.
 Như vậy việc tự bản thân học sinh sửa lỗi chính tả cho mình hoặc sửa lỗi cho 
 bạn sẽ giúp học sinh khắc sâu và nhớ lâu hơn những lỗi chính tả mà mình mắc 
 phải
 Với biện pháp này giúp học sinh mạnh dạn, tự tin hơn gây không khí vui vẻ 
 và hào hứng cho tiết học.
 * Biện pháp 4: Viết đúng chính tả qua các bài tập
 Mỗi bài viết chính tả giáo viên cần luyện học sinh phát âm từ khó, phân tích so 
sánh tiếng, từ khó, giải nghĩa từ. Ngoài nhiệm vụ trên giáo viên còn hướng dẫn học 
sinh làm các bài tập khác nhau để giúp học sinh tập tận dụng các kiến thức đã học, 
làm quen với việc sử dụng từ trong văn cảnh cụ thể. Sau mỗi bài tập, giáo viên giúp 
các em rút ra các qui tắc chính tả để ghi nhớ nhằm rèn kỹ năng nhớ lâu nhớ giai.
 - Bài tập trắc nghiệm
 * Khoanh tròn vào chữ cái trước những chữ viết đúng chính tả:
 A. Hướng dẩn D. Hướng dẫn
 B. Giải lụa D. Dải lụa
 C. Oan uổng F. Oan uổn
 * Điền chữ Đ vào ô trống trước những chữ viết đúng chính tả và chữ S vào ô 
 trống trước những chữ viết sai chính tả:
 A.Chải chuốc C. Chải chuốt
 B.Giặc quần áo D. Giặt quần áo
 C. Đánh răng E. Đánh dăng
 * Nối các tiếng ở cột A với các tiếng ở cột B để tạo thành những từ viết đúng 
 chính tả:
 A B
 bênh trái
 bên vực
 bện tật
 bệnh tóc
 - Bài tập chọn lựa
 * Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau:
 · Cháu bé đang uống  (sửa, sữa)
 · Học sinh ...........mũ chào thầy giáo. (ngả, ngã).
 · Đôi  này đế rất .. (giày, dày)
 · Sau khi . con, chị ấy trông thật  (xinh, sinh)
 * Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau:
 · Học sinh . đèn học bài.. đêm khuya. (trong, chong)
 7 quan trọng của việc học chính tả nhưng các em rất thích được thầy cô, cha mẹ 
khen. Nhờ những lời khen đó mà các em vui sướng, thích đến trường; tích cực, cố 
gắng, tự giác hơn trong học tập. Hiểu đặc điểm tâm lí của các em, tôi luôn theo dõi 
sát quá trình học tập nhằm để động viên, khuyến khích các em, dù chỉ một tiến bộ 
nhỏ của các em về thái độ học tập cũng như kết quả học tập, tôi đều khen ngợi kịp 
thời và sau mỗi tuần tôi phát thưởng cho những em viết có tiến bộ và chăm chỉ.
 Đối với những học sinh khá, giỏi, bài viết sạch đẹp, ít sai chính tả, tôi thường 
tán thưởng biểu dương các em bằng các tràng pháo tay trước lớp. Nhờ vậy mà tỉ lệ 
chuyên cần trên ngày luôn đảm bảo 100%.
 c. Mối quan hệ giữa các giải pháp và biện pháp.
 Trong các biện pháp tôi vừa trình bày trên thì biện pháp” Phát âm chuẩn Tiếng 
Việt” và biện pháp “Phân tích, so sánh tiếng, từ dễ lẫn lộn”là hai biện pháp chủ 
chốt làm nòng cốt. Còn bốn biện pháp còn lại luôn hỗ trợ tác động qua lại, có mối 
quan hệ biện chứng với nhau tạo điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục cho học 
sinh dân tộc thiểu số lớp 2D trường tiểu học Lê Hồng Phong.
 Tóm lại để thực hiện tốt vấn đề này thì các biện pháp trên không thể thiếu hoặc 
tách rời nhau được. Bởi biện pháp trước là tiền đề là điều kiện thì biện pháp sau là 
kết quả cho biện pháp trước . Như vậy người giáo viên phải biết sử dụng linh hoạt, 
sáng tạo và hợp lí các biện pháp đó thì hiệu quả mới đạt được nhu mong muốn. 
 d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. 
 * Kết quả
 Trong quá trình giảng dạy, tôi đã áp dụng các biện pháp trên và thu được 
những kết quả khả quan như : Cá em thích đi học, tích cực, tự giác trong học tập 
cũng như các phong trào khác, kĩ năng đọc tốt hơn, viết đúng chính tả ít vấp lỗi., 
mạnh dạn trong giao tiếp. Đặc biệt kĩ năng viết chữ chuẩn và đẹp hơn so với trước 
như em; H.Tâm, H.Mly, H.Lanh, Y.Nghĩa, vv,
 Với những em học khá hơn thì bây giờ các em đọc tốc độ nhanh hơn, dùng từ 
đặt câu chính xác hơn. Vì thế tỉ lệ học sinh khá giỏi tăng lên tỉ lệ học sinh yếu giảm 
đi rất đáng kể.
 Sau một thời gian nghiên cứu và áp dụng tại lớp 2D. Kết quả đạt được tăng lên 
rõ rệt cụ thể như sau Bảng khảo sát đầu năm
TSHS Giỏi Khá Trung bình Yếu
 21 SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%) SL TL(%)
 04 19.5 10 47.6 07 33.3 0 0
 Phân môn chính tả
 TSHS Viết đúng chính tả Mắc 1 – 4 lỗi
 21 SL TL(%) SL TL(%)
 17 80.9 04 19.1
 9